T.C.

MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI

İşletmeler Dairesi Başkanlığı

 

 

Sayı   : B.08.0.İDB.0.28.08-183- 3501                                                                                      31/12/2009

Konu : DÖSE İşletmeleri Sene Sonu İdare Hesapları.

 

 

İlgi :   a) 3423 sayılı MEB’e Bağlı Meslekî ve Teknik Öğretim Okulları Döner Sermayesi Hakkında Kanun,

b) 3308 sayılı Meslekî Eğitim Kanunu,

c) MEB Döner Sermaye İşletmelerinde Üretimi Teşvik Primi Dağıtımı, Parça Başı Üretim,  Atölye ve Tesislerin Özel Sektörle İşbirliği Yapılarak İşletilmesi Hakkında Yönetmelik,

d) 24/02/2005 tarihli ve 2005/400 sayılı DöSeNet Projesi konulu Genelgemiz,

e) Maliye Bakanlığı Muhasebat Genel Müdürlüğünün 21/11/2003 tarih ve 22910 sayılı Genelgesi,

f) Maliye Bakanlığı Muhasebat Genel Müdürlüğünün 23/12/2005 tarih ve 23992 sayılı Genelgesi,

g) İç Denetim Birimi Başkanlığı 25/12/2008 tarih ve 280 sayılı yazı ve ekli raporu,

h) Personel Genel Müdürlüğünün 18/12/2008 tarih ve 2679/121558 sayılı Kurum İdare Kurulu Kararı.

 

            Bakanlığımıza bağlı mesleki ve teknik öğretim okulları bünyesinde faaliyet gösteren döner sermaye işletmeleri ilgi (a) Kanuna göre kurulmuştur.

           

            Bu Kanunun genel ve madde gerekçelerinde özetle; “…bu okullara mütedavil sermaye verilmesindeki maksat; amelî tedrisat programlarının tatbiki için…..”   “……programların tatbikatına bir vasıtadan başka bir şey olmayan mütedavil sermaye işleri,……”   “…..…meslek okullarına verilen mütedavil sermayelerden maksat, talebenin bir sene zarfında program mucibince yapmak mecburiyetinde oldukları ameli işlerin iptidai maddelerini Devlet bütçesine yük olmadan temin etmektir.”    “..…mütedavil sermaye hesabına bu okulların atölyelerine sipariş alınması bir gaye değil, temrin malzemesi temin etmek üzere her yıl bütçesinden tahsisat sarf edilmeksizin ameli tedrisat programlarının tatbik edilebilmesi için bir vasıtadır. Binaenaleyh hariçten sipariş alınmasında, ne sermayenin nemalandırılması, ne de bir kâr temini gibi doğrudan doğruya istihdaf edilen bir maksat mevzubahis değildir. Bu bakımdan, bu atölyelerde yapılan işlerin ticari bir mahiyeti yoktur.”  denilmek suretiyle, döner sermayelerin amaç ve faaliyetlerinin; çalışanlara fayda sağlamak veya finansal bir hareketliliğin izlenmesi değil, uygulamalı mesleki eğitimden başka bir şey olmadığıdır.

            Döner sermaye işletmelerinin yukarıda özetle belirtilmeye çalışılan mesleki eğitim boyutunun yanı sıra, mali ve muhasebe boyutu da bulunmaktadır. Bu nedenle, bünyesinde döner sermaye işletmesi bulunan okul ve kurumlarımız; 832 sayılı Sayıştay Kanunu, döner sermaye kuruluş kanunları ve tâbi oldukları yönetmelikler ve diğer ilgili mevzuatlar uyarınca, DÖSE işletmelerinin bir yıllık faaliyetlerini kapsayan idare hesaplarıyla ilgili defter ve harcama belgeleri ile bilanço ve eklerini her yıl yasal süresi içerisinde Sayıştay Başkanlığına, bilanço ve diğer belgeleri ise, Maliye Bakanlığı Muhasebat Genel Müdürlüğü ile Bakanlığımız İşletmeler Dairesi Başkanlığına göndermek zorundadırlar.

            Döner sermaye işletmelerinin 31 Aralık itibariyle yapacakları işlemler ve düzenleyecekleri belgeler arasında birlik ve beraberliği sağlamak, önceki yıllarda yaşanan gereksiz yazışmalara sebebiyet veren yanlış uygulamaları ortadan kaldırmak maksadıyla; öncelikle okul müdürünün başkanlığında, teknik müdür yardımcısı, bölüm veya atölye şefleri ile saymanın bir araya gelerek bu genelge konusunda yapacakları ön çalışma ve bilgilendirme toplantısından sonra sırasıyla aşağıda belirtilen iş ve işlemlerin yapılması gerekmektedir.

            1- Envanter İşlemleri

   1.1. Yıl içi işlemlerine ilişkin muhasebe kayıtları ve ay sonu işlemlerinin (otomatik versiyonda) yapılmasından sonra, 31 Aralık itibariyle geçici mizanın yazıcıdan dökümü alınacaktır.

   1.2. Kurulacak komisyonlar tarafından;  kasa, ambar ve atölyelerde bulunan stoklar (ilk madde ve malzeme, yarı mamûl, mamûl ve ticari mallar) ile duran varlıkların (makine, cihaz, demirbaş v.b.) sayımları yapılarak, sayım tutanak ve listeleri düzenlenecektir. Sayım tutanak ve listeleri; muhasebe kayıtları, stok ve duran varlık kayıtlarıyla karşılaştırılacak, bir tutarsızlık varsa sebepleri araştırılarak tespit edilecek ve gerekli düzeltmeler yapılacaktır.

   1.3.  31 Aralık itibariyle DÖSE işletmesinin hesabının bulunduğu bankadan alınacak banka mevcudu ve net faizin ayrı ayrı gösterildiği (vadeli mevduat hesabı olanlar için ayrıca yazı alınacaktır) banka uygunluk yazısıyla, işletmenin borç ve alacaklarına ilişkin listeler; muhasebe kayıtlarıyla karşılaştırılacak, bir tutarsızlık varsa sebepleri araştırılarak gerekli düzeltmeler yapılacaktır.

   1.4. 195 ve 196 kod numaralı hesaplarda kayıtlı avanslar –varsa- kapatılacaktır.

   1.5. 393 Merkez ve Şubeler Cari Hesabı’nı kullanan Devlet Kitapları DÖSE işletmesi, malî yıl sonu itibariyle bu hesabı ilgili hesaplara devrederek kapatacaktır.  Yeni mali yılın açılış kaydı ile bir önceki yıl kârı veya zararının ilgili hesaba aktarılması kaydından sonra, bu hesap yeniden açılacaktır.

1.6. Bu işlemler yapıldıktan sonra; Tekdüzen Muhasebe Programının 17 nolu “Yıl Sonu İşlemleri” seçeneğine girilip, 1, 2, 3, 4, 5, 6 ve 7 numaralı alt seçeneklerdeki envanter işlemleri sırasıyla ve programın kendi seyri içerisinde otomatik olarak yapılacaktır. Ancak, bu işlemlerden 2 numaralı alt seçenek içerisinde yer alan döner sermaye işletmesinin gelirinden alınan duran varlıklara amortisman ayırma işlemi, 3423 sayılı Kanuna tâbi işletmeler için otomatik olarak düzenlenmiş olup, 968, 2133 ve 3797 sayılı Kanunlara göre kurulan DÖSE işletmeleri ise döner sermaye gelirlerinden alınan duran varlıklarla ilgili amortisman ayırma kaydını, bilgisayar ortamında elle bilgi girişi suretiyle ilgili mevzuatına göre yapacaklardır.

   Duran varlıklara, kayıtlı değerinden fazla amortisman ayrılmayacaktır. Amortismanı tamamlanan duran varlıklar için herhangi bir işlem yapılmayacak, kullanıldığı sürece kayıtlarda takibine devam edilecektir. Düşümleri ise Taşınır Mal Yönetmeliği ekinde yer alan 10 numaralı örnekte belirtilen “Kayıttan Düşme Teklif ve Onay Tutanağı”na göre Başkanlığın onayı ile yapılacaktır.     

   1.7. Tekdüzen Muhasebe Programının 17 nolu seçeneğinin 1, 2, 3, 4, 5, 6 ve 7 numaralı alt seçeneklerdeki işlemler yapıldıktan sonra, önceki yıllardan devreden zarar varsa, bu zarar 590 kod numaralı hesaptan mahsup edilecektir.

   1.8.  Bu kayıtlar tamamlandıktan sonra, bilgisayar ortamında oluşan kesin mizan, bilanço ve ayrıntılı gelir tablosunun yazıcıdan dökümleri alınacaktır.

   1.9. Tabloların çıkarılmasından sonra; kapanış işlemine geçmeden önce bilançoda yer alan hesaplardan sermayeye ilişkin hareketleri gösteren 500 ve 501 nolu hesaplar ile bunlara ilişkin alt hesapların aşağıda örnek olarak gösterilen kayıtlara uyup uymadığı son mahsup fişinden bir kez daha kontrol edilecektir. –Varsa-  hata bu aşamada düzeltilecek ve yeni mali yıla alt hesabı hatalı bir hesap aktarılmayacaktır.

Örnek;

Tahsis edilen sermaye                                     : 200.000.-TL

Ödenmiş (2006 ve öncesi) sermaye               :           50.-TL

2006 yılı bilanço kârı                                      : 180.000.-TL

2006 kârının sermayeye eklenen (1/3) tutarı   : 180.000/3= 60.000.-TL

2007 yılı bilanço kârı                                      : 240.000.-TL

2007 kârının sermayeye eklenen (1/3) tutarı   : 240.000/3= 80.000.-TL

2008 yılı bilanço kârı                                      :   90.000.-TL

2008 kârının sermayeye eklenen (1/3) tutarı   :   90.000/3= 30.000.-TL

 

         Son kayıt   --------------------------------------    31/12 /….      -----------------------------------

                       (Alacaklı Hesaplar)                                        (Borçlu Hesaplar)

                          ………………………………….,

……………………………………

                                                                                   ………………………………………….

                                                                                   ………………………………………….

                       500.10.1000   2007 YILINDA      … 200.000.-

 

                                                       501.00 2007 YILINDA  ………………200.000.-

                       501.10  2006 VE ÖNCESİ…                      50.-                        

                       501.20  2006 KÂRININ 1/3’Ü            60.000.-

                       501.30  2007 KÂRININ 1/3’Ü…        80.000.-

                       501.40  2008 KÂRININ 1/3’Ü…        30.000.-

   

…. mali yılı kapanış kaydı

             -------------------------------------------------  / -----------------------------------------------

 Tekdüzen Muhasebe Programının 17 nolu seçeneğinden, 8 numaralı kapanış işlemleri alt seçeneğine girilerek, yılsonu itibariyle bütün hesapların kapatılması kaydı yapılacaktır. Bu kayıttan sonra; alt hesaplarıyla birlikte bütün hesapların borç ve alacakları eşitlenmiş olacaktır.

   1.10. Yıl sonu itibariyle yapılan kapanış kaydından sonra, malî yılın bütün bilgileri, en az beş ayrı (CD, DVD, flaş bellek vb araçlara) yedek alınacak ve bunların virüslü olmamasına dikkat edilecektir.

   1.11. Kapanış işlemlerinin tamamlanması ve bilgilerin yedeklenmesinden sonra; yevmiye defterinin iki ayrı nüsha olarak, büyük defter ve yardımcı defterlerin ise birer nüsha olacak şekilde yazıcıdan dökümleri alınacaktır. Bu dökümler alınırken de yazıcı şeridinin siyah renkte, yeni ve kaliteli olmasına özen gösterilecektir.

   Dökümü alınan yevmiye defteri, büyük defter ve yardımcı defterlerin her sayfası mühürlenecek, kapanış maddesinin bulunduğu son sayfasına ise, kaç sayfa ve kaç maddeden ibaret olduğu yazılarak, sayman (muhasebe yetkilisi) ve teknik müdür yardımcısı (gerçekleştirme görevlisi) tarafından imzalanacak, okul veya kurum müdürü (DÖSE harcama yetkilisi) tarafından da onaylanacaktır.

   1.12. 01 Ocak-31 Aralık tarihleri arasında bilgisayar ortamında düzenlenerek dökümleri alınan ve bir asıl, bir de suret olmak üzere iki ayrı dosya halinde hazırlanan kasa tahsil, kasa tediye ve mahsup fişleriyle ekleri (yani gelir – gider belgeleri) kontrol edilerek imza ve benzeri eksiklikleri (varsa) giderilecektir.

   1.13.  İlgi (a) Kanunun 1 inci maddesinde yapılan değişiklikle döner sermaye işletmelerinde, sermaye tahsisi kavramı getirilmiştir. Muhasebe kayıtlarına da yansıyan bu uygulamaya ilişkin olarak herhangi bir yanlışlığa meydan vermemek, bütünlüğü sağlamak ve –varsa- hataları düzeltmek bakımından;

   1.13.1. Malî yıl açılış kayıtları (1 ve 2 nci kayıt) otomatik sürümünde otomatik olarak yapılacaktır.

   1.13.2. Program tarafından yeni yıla ait birinci yevmiye kaydı (açılış) ile birlikte ikinci yevmiye kaydı da otomatik yapılmaktadır. İkinci yevmiye kaydında yer alan 570 nolu hesaba ait alt hesap yeni mali yılda tanımlanarak, değiştirilmiş olacaktır. Şöyle ki,

570            GEÇMİŞ YILLAR KÂRLARI

     10       2009 YILI KÂRI

 

1.13.3. İlgi (a) Kanunun birinci maddesinin ikinci fıkrası gereği, bilanço kârının 1/3’ü sermayeye ilave edileceğinden, öncelikle 501 nolu hesabın alt hesabı 2009 yılı kârı için tanımlanacak ve sonra da aşağıdaki gibi kayıt yapılacaktır. (Tahsis edilen sermayeye ulaşan işletmeler bu işlemi yapmayıp bilanço karının 2/3 nü Merkez saymanlığına göndereceklerdir.)

 

501 ÖDENMEMİŞ SERMAYE

501.50     2009 KÂRININ   1/3 Ü

   1.13.4. 2010 malî yılının 3 nolu yevmiye kaydı ise aşağıda örneklendiği şekilde yapılacaktır.

Örnek : 2009 mali yılı bilanço kârı  : 120.000..- TL

Tahsis edilen sermeyenin 2009 yılı karından karşılanacak tutarı 120.000/3= 40.000.-TL  ise

 Kayıt işlemi;

--------------------------------------------     /      --------------------------------------------

570.10   2009 YILI KÂRI                40.000.-

501.50     2009 KÂRININ   1/3 Ü               40.000.-

2009 Bilanço kârının 1/3’ü ile tahsis edilen sermayenin bir kısmının karşılanması

--------------------------------------------     /      --------------------------------------------

şeklinde yapılacaktır.

 

2-   Düzenlenecek Belgeler:

            Bakanlığımıza bağlı döner sermaye işletmelerinde başta muhasebe kayıt ve işlemleri olmak üzere, diğer iş ve işlemlerin bilgisayar ortamında yürütülüyor olması ve benzeri sebeplerle; büyük bir kısmı bilgisayar ortamında alınan aşağıdaki evrak ve belgelerin yıl sonu itibariyle düzenlenmesi gerekmektedir.

2.1.  Zamanı idare cetveli

2.2.  Bilanço

2.3.  Bilanço açıklaması

2.4.  İşletmenin ayrıntılı gelir tablosu

2.5.  Satışların maliyeti tablosu

2.6.  Geçici mizan

2.7.  Kesin mizan

2.8.  Hazır değerler tutanağı

2.9.  Ticari alacaklar listesi

2.10. Diğer alacaklar listesi

2.11. Stoklar sayım tutanağı

2.12. Gelecek aylara ait giderler ve gelir tahakkukları listesi

2.13. Diğer dönen varlıklar listesi  

2.14. Maddi duran varlıklar sayım tutanağı

2.15. Maddî duran varlıklar amortisman döküm cetveli (968, 2133, 3704 sayılı Kanunlara tâbi işletmeler ile ETGM DÖSE işletmesi )

2.16. Maddi olmayan duran varlıklar sayım tutanağı

2.17. Gelecek yıllara ait giderler ve gelir tahakkukları listesi

2.18. Diğer duran varlıklar listesi

2.19. Ticari borçlar listesi

2.20. Diğer borçlar listesi

2.21. Alınan avanslar listesi

2.22. Ödenecek vergi ve diğer yükümlülükler listesi

2.23. Gelecek aylara ait gelirler ve gider tahakkukları listesi

2.24. Diğer kısa vadeli yabancı kaynaklar listesi

2.25. Sermaye durum cetveli

2.26. Yıllık gayri safi gelir ve kâr bildirimi

2.27. Üretimi teşvik primi dağıtım tablosu (sadece 3423 sayılı Kanuna tâbi işletmeler )

2.28. % 5’lik çalışmayı teşvik ve çalışanı takdir payının dağıtımına ait komisyon kararı

2.29.  Nâzım hesaplarla ilgili döküm cetveli

2.30.  Malî durum tablosu.

            Yıl içerisinde işlem görmemiş hesaplarla ilgili olarak herhangi bir tutanak, liste ve belge düzenlenmeyecek,  bu hesapların işlem görmediğinin belirtilmesi yeterli olacaktır.

            3- Düzenlenen Belgelerin Gönderileceği Kurumlar

             Yukarıda belirtilen iş ve işlemler sırasıyla yapıldıktan sonra;

3.1. Bakanlığımıza bağlı DÖSE işletmelerinin; sene sonu idare hesabıyla ilgili düzenleyecekleri belgeleri (bilanço ve ekleri); Sayıştay Başkanlığı, Maliye Bakanlığı-Muhasebat Genel Müdürlüğü ve Bakanlığımız İşletmeler Dairesi Başkanlığına yasal süresi içerisinde göndermeleri gerekmektedir. Hangi kuruma, hangi belgelerin, hangi yöntemle gönderileceği ek:1  tabloda detaylı bir şekilde belirtilmiştir. Herhangi bir gecikmeye meydan verilmeksizin bu tabloya göre işlem yapılacaktır.

 

Ayrıca; DÖSE İşletmelerimiz ödemeleri gereken SHÇEK Payını Ocak ayı sonuna kadar ilgili muhasebe birimine yatıracak ve belgesini de ek:1 tabloda gösterilen yerlere göndereceklerdir.

 

3.2. Sayıştay Başkanlığı; bazı saymanlıkların sene sonu idare hesaplarını (yevmiye defteri ile gelir-gider belgeleri) yerinde (okulda), bazı saymanlıkları ise merkezde (Ankara’da) incelemeye tabi tutmaktadır. Bu sebeple; ilişik tabloda Sayıştay Başkanlığına gönderileceği belirtilen belgelerden ek:1-A’da yer alan belgeler (bilanço ve ekleri) hiçbir uyarıya gerek kalmaksızın doğrudan gönderilecektir.

 

Sayıştay Başkanlığının yerinde (okulda) veya merkezde (Ankara’da) incelemeye ilişkin talimatı ulaşıncaya kadar, ek:1-B’de yer alan yevmiye defteri ile gelir-gider belgeleri Sayıştay’a gönderilmeyecek, DÖSE işletmesinin bulunduğu okul veya kurumda hazır hâlde bekletilecektir.

 

Sayıştay Başkanlığınca merkezde (Ankara’da) inceleme programına alınan saymanlıkların belirlenip, bildirilmesi sonrası, ek:1-B’de yer alan belgeler (yevmiye defteri ile gelir-gider belgeleri), bu kuruma ayrıca bir yazı ekinde gönderilecektir.

 

Ancak, ek-1 A ve ek-1 B’de belirtilen evraklar, Sayıştay Başkanlığınca aynı anda istenmesi halinde ise Sayıştay’ın ayrı birimlerinde incelendiğinden her iki bölüm evrakları ayrı yazılar ekinde iki ayrı  paket halinde gönderilecektir.

 

Yukarıda belirtilen tüm işlemler, merkez veya bağlı saymanlık olup olmadığına bakılmaksızın her bir okul için ayrı yapılacaktır.

   3.3. Sayıştay’a gönderilen veya gönderilmek üzere hazır bekletilen belgelerin birer nüshası (yevmiye defter dökümü, büyük ve yardımcı defter dökümleri, bilanço ve ekleri, komisyon sayım tutanak ve listeleri) ile muhasebe kayıt ve işlemlerinin yedeklendiği en az iki adet (CD, DVD, flaş bellek vb araçlara) yedek alınacak ve bunların virüslü olmamasına dikkat edilecektir. Arşiv amacıyla ve zaman aşımı süresince okul veya kurumda saklanacaktır.

3.4. Maliye Bakanlığı Muhasebat Genel Müdürlüğü ilgi (e) ve (f) genelgelerinde, disket gönderilmesini istemediğinden, disket veya CD gönderilmeyecektir. Ayrıca, ilgi (e ve f) genelgede sene sonu idare hesaplarının saymanlık bazında konsolide edilerek gönderilmesi istenilmektedir. Saymanlar; görev alanlarındaki DÖSE işletmelerinin envanter ve kapanış işlemlerini ayrı ayrı yaptıktan sonra, bilgisayarda ayrı bir kütük oluşturacak ve konsolide işlemini bu kütükte yaparak, ilişik tabloda (ek:1) belirtilen belgeleri, merkez saymanlık bazında konsolide edilmiş rakamlara göre düzenleyip göndereceklerdir.

            4 -   Bilanço Kârı İle İlgili Yapılacak İş Ve İşlemler

4.1. Bakanlığımız ile Maliye Bakanlığı arasında düzenlenen ve 28/12/2002 tarih ve  24977 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan “Meslekî Eğitimi Geliştirme ve Yaygınlaştırma Faaliyetlerinin Desteklenmesiyle İlgili Gelirlere ve Harcanmasına İlişkin Esas ve Usullerin” 6 ncı maddesi hükmü ile ilgi (e, f) genelgelerde; DÖSE kârlarının ŞUBAT ayı sonuna kadar yatırılma mecburiyeti getirilmiş olup, süresi içinde yatırmayan DÖSE işletmeleri hakkında “6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsili Usulü Hakkında Kanun” hükümlerinin uygulanacağı esası getirilmiştir.

Bunlar ve benzeri sebeplerle; 3423 sayılı Kanuna tabi işletmeler DÖSE kârlarının 1/3 ünü (ÜTP’nin dağıtılmayan kısmı var ise dağıtılamayan kısım ile birlikte), diğer kanunlara tâbi DÖSE işletmeleri ise tamamını, herhangi bir gecikmeye ve uyarıya gerek kalmaksızın, belirtilen süre içerisinde Millî Eğitim Bakanlığı Merkez Saymanlık Müdürlüğünün T.C. Merkez Bankası Ankara Şubesindeki 350121008-6 numaralı hesabına en geç ŞUBAT ayı sonuna kadar yatırmak zorundadırlar. Merkez Saymanlığa yapılacak havalelerle ilgili dekontlara, DÖSE İşletmesinin adı ve Vergi Kimlik Numarası mutlak surette yazdırılacaktır.

4.2.  3423 sayılı Kanuna tâbi işletmeler;

4.2.1.  Sermaye artırımları ile ilgili  olarak; yıl sonu bilançolarında görülen kârlarının 1/3 ünü sermayeye eklerken, 501 nolu hesabın alacak toplamında (ödenmiş sermaye) yer alan rakamın 10,100,1000 şeklinde görünebilmesi için özellikle sermaye eklenen tutarın kuruş ve TL hanesinin yuvarlanarak ilave edilmesi gerekmektedir.  Tahsis edilen sermayeye (501 nolu hesabın borcu) ulaşanlar ise fazlalık kısmını MEB Merkez Saymanlığının ilgili hesabına yatıracaklardır.

4.2.2.  Bilanço kârının en çok 1/3’ünü ise ilgi (c) yönetmelik hükümleri çerçevesinde personele dağıtacaklardır. Vadeli hesap açtıran işletmelerimiz, vadeli hesaba tahakkuk eden faiz miktarının 1/3’e tekabül eden tutarı, dağıtılacak kârdan düştükten sonra kalanını yönetmelik hükümlerine göre dağıtacaklardır. Ancak; dağıtım yapılacak kârın da doğrudan üretimle elde edilmiş olmasına dikkat edilecek ve üretimde katkı sağlayanlara haklarının ödenmesi konusunda da ileride telafisi zor durumlarla karşılaşmamak açısından yönetmelik hükümleri dışına çıkılmayacaktır.

            4.3. DÖSE işletmelerimiz, sadece yıl içi gelirlerinden duran varlık alımı talebinde bulunabileceklerinden, yıl sonu kârlarından duran varlık alımı için Başkanlığımızdan herhangi bir talepte bulunmayacaklardır.

            5- Elektronik Ortamda Haberleşme, Belge ve Bilgi Aktarımı 

            Bilindiği üzere, bilgisayar ve internet teknolojisinde yaşanan hızlı gelişmelerden faydalanarak, hizmetin daha süratli, sağlıklı ve daha az maliyetle gerçekleştirilmesini sağlamak vb. amaçlarla; 2001 yılından bu yana İşletmeler Dairesi Başkanlığı ile DÖSE işletmeleri arasındaki onay gerektirmeyen, 2005 yılından itibaren ise onay gerektirenler de dahil her türlü yazışma ve haberleşme, elektronik ortamda ve internet üzerinden yapılmaktadır. Bundan böyle de aynı uygulama geliştirilerek ve yaygınlaştırılarak sürdürülecektir.

Bu uygulama kapsamında;

5.1. Yıl sonu bilanço ve ekleri; INTERNET üzerinden, ilgi (d) DöSeNet Projesi konulu genelgemizde belirtilen esaslar doğrultusunda İşletmeler Dairesi Başkanlığına gönderilecektir. Bu konuda geniş bilgi http://idb.meb.gov.tr adresinde bulunmaktadır.

5.2.   Muhasebe zip dosyaları her ay aylık dönemler halinde, müteakip ayın ilk beş günü   içerisinde  herhangi  bir uyarıya  gerek   kalmaksızın, her okul ve kurum müdürünün kendi imzasıyla ayrı ayrı olmak üzere DöSeNet’ten Başkanlığımıza gönderilecektir. Mizanlar ise tek nüsha halinde yazıcıdan dökümü alınarak okul veya kurumdaki dosyasında muhafaza edilecek, İşletmeler Dairesi Başkanlığına gönderilmeyecektir. Ayrıca, Maliye Bakanlığına internet üzerinden gönderilen bilgiler ilgi (f) genelge doğrultusunda merkez saymanlık bazında konsolide edilmiş mizan bilgilerinin her ayın 10’una kadar girişi yapılacaktır. Bu konudaki sorunlar Dairemizle değil, Maliye Bakanlığı-Muhasebat Genel Müdürlüğü nezdinde çözülecektir.

5.3.  İşletmeler Dairesi Başkanlığı ile yapılacak (yazışma gerektirmeyen) her türlü bilgi alışverişi ve haberleşme online olarak internet üzerinden Windows Live Messenger, ooVoo vb. programlar kullanılarak elektronik ortamda yapılacaktır. Çok zorunlu olmadıkça da telefon ve faks kullanılmayacaktır. İmzalı belgeler, faks yerine tarayıcıdan (scanner) JPG veya GIF formatında taranarak DöSeNet üzerinden gönderilecektir.

5.4. e-devlet uygulamaları kapsamında 01.04.2005 tarihinden itibaren Bakan Onayı ile Kamu kurumlarında ilk olarak uygulamaya konulan DöSeNet (e-iletişim, e-imza, e-yazışma, e-arşiv) programı, her gün mesai saatleri içinde açık tutulacaktır. Sistemin aktif tutulmasından İl ve İlçe Milli Eğitim Müdürleri ile Döner sermayeli okul ve kurum müdürleri sorumlu olacaklardır.

İlgi (g) yazı eki iç denetim raporunda, Bakanlık tarafından gönderilen yazıların, resmi yazışma kurallarına aykırı olarak bazı döner sermayelerde okul müdürü dışındaki yetkisiz personel tarafından açılıp okunduğu belirlenmiştir. Ayrıca, bazı okul müdürleri, yazıları kendileri imzalamak (şifre ve kullanıcı adı) yerine, bu yetkiyi başkalarına kullandırdığı görülmektedir. Bu tür uygulamalar mevzuat hükümlerine aykırı olduğundan, ilgililerce gereken tedbirlerin alınması gerekmektedir.

 

 

            6 -  Kamu Haznedarlığı

 

            6.1. Döner sermaye işletmeleri paralarını; 22/08/2008 tarih ve 26975 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Kamu Haznedarlığı Genel Tebliğinin 5 inci maddesinde belirtilen bankalardan  (TCMB, T.C. Ziraat Bankası, T. Halk Bankası veya T. Vakıflar Bankası) herhangi birisine, yine bu Tebliğde belirtilen usûl ve esaslar çerçevesinde vadeli/vadesiz yatırabileceklerdir. Bu konudaki iş ve işlemler Tebliğ hükümlerine uygun olarak yerine getirilecektir. Döner sermaye işletmelerimiz, internet bankacılığı işlemlerinde ise güvenlik düzeyini en üst seviyede kullanacaklardır. Ancak; tek kullanımlık şifre harcama yetkilisinde, interaktif bankacılık şifresi ise saymanda bulunacak, bu iki şifre hiçbir zaman tek kişi tarafından kullanılmayacaktır.

 

            6.2. Ayrıca, bugüne kadar başta beyanname ve bildirgeler olmak üzere internet üzerinden yapılan işlemlere ilaveten, önümüzdeki aylarda mevcut muhasebe programının WEB tabanlı hale getirilmiş yeni şekliyle her türlü internet bankacılık hizmetleri yapılabilecektir. Bu bakımdan, döner sermaye işletmelerimiz, bu program zorunlu olarak uygulamaya girdiğinde, ödemelerini ağırlıklı olarak internet ortamında kurumsal bankacılık sistemi üzerinden yapacaklardır. Bu sebeple, interaktif bankacılığa ilişkin girişimler şimdiden başlatılacaktır.

 

            6.3. İlgi (a) Kanunun birinci maddesinde yapılan değişiklikle DÖSE işletmelerinin sermaye yapısı değiştirilmiştir. Bu değişikliliğe bağlı olarak döner sermaye işletmelerimiz büyük miktarda nakde sahip olabileceklerdir. Bankalarda vadeli ya da vadesiz hesaplarla ilgili verilecek promosyonlar, doğrudan döner sermaye hesaplarına gelir kaydedilecektir.

 

            7- İşçilerle ilgili Hususlar

 

 04/04/2007 tarih ve 5620 sayılı “Kamuda Geçici İş Pozisyonlarında Çalışanların Sürekli İşçi Kadrolarına veya Sözleşmeli Personel Statüsüne Geçirilmeleri, Geçici İşçi Çalıştırılması İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” 21/04/2007 tarih ve 26500 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiş olup, yapılan bu son düzenleme ile geçici işçiler ya sürekli işçi kadrosuna, ya da 657/4-B kapsamında sözleşmeli personel kadrosuna geçirilmeleri veya geçici işçi olarak kalmaları yönünde vize ve tescilleri yapılmış bulunmaktadır. Bu sebeple, konuya ilişkin önceki açıklamalarımızda da ifade edildiği gibi, bundan böyle geçici işçi kadrosu talebinde bulunulamayacak ve yeni geçici işçi de çalıştırılamayacaktır. Emekli oluncaya kadar geçici işçi olarak çalışmaları kararlaştırılan toplam (13) geçici işçinin yeni yıla ait vizeleri yapılmakta olup bilahare gönderilecektir.

 

Ayrıca, 657 sayılı kanunun 4/B maddesi kapsamında çalışan sözleşmeli personelin (4/B’li doktorlar dahil)  mevcut sözleşme ücretlerine yeni yılda yapılacak artışlar ilave edilmek suretiyle yeni sözleşme yapılacak, birer örneği de DöSeNet üzerinden Dairemize gönderilecektir.

 

-Memurlarda olduğu gibi maaşları her ayın 15’inde ve peşin olarak ödenecek, memur maaş zammı dönemlerinde de sözleşmeli personel için öngörülen oranda zam yapılacaktır. Her türlü ödemeleri de DÖSE’den karşılanacaktır.

 

-Sözleşme ücreti dışında başkaca bir ödeme yapılmaması esas alındığından, bu kişilere fazla çalışma yaptırılmayacaktır.

 

-İşçi olarak çalışmakta iken 6772 sayılı Kanun uyarınca ödenen ilave tediyeler, 657/4-B kapsamında sözleşmeli personel statüsüne geçtikleri tarihten itibaren ödenmeyecektir.

 

            8-   Diğer Hususlar

8.1. DÖSE Bilgisayar Programı otomatik sürümünün bütün mönüleri istisnasız kullanılacaktır.

8.2. İlgi (c) Yönetmelikte belirtildiği gibi, parça başı üretiminde  o iş için ayrılan işçiliğin % 30 undan az olmamak üzere öğrenci hakkı ayrılacak ve ödenecektir. DÖSE işletmelerinin kuruluş amaçlarının maksimum düzeyde gerçekleştirilmesini sağlamak amacıyla; mümkün olan en fazla sayıda öğrenci ve kursiyere DÖSE işleri üzerinde uygulamalı eğitim yaptırılacaktır. Öğrencinin uygulamaya alınmadığı hiçbir iş (Mal ve hizmet üretmediği) parça başı üretim sistemiyle yapılmayacaktır.

            8.3. Bölüm veya atölyelerde döner sermaye çalışmasının yapılmadığı zamanlarda, idari personele fazla çalışma yaptırılmayacak ve ücreti de ödenmeyecektir.

            8.4. Verilen çekler ve ödeme emirlerinin mahsup kaydı, mutlak surette en geç her ay sonunda, İnternet bankacılığı ya da otomatik ödeme talimatı verildiğinde ise günün sonunda mahsup işlemi yapılacaktır.

8.5. Hesaplar ve belgelerde,  Sayıştay Başkanlığı veya Maliye Bakanlığı tarafından talep edilen düzeltmelerden İşletmeler Dairesi Başkanlığına da bilgi verilecektir.

8.6. DÖSE işletmeleriyle ilgili değişiklik ve yeni düzenlemelerle, DÖSE’leri ilgilendiren malî mevzuat ve iş mevzuatındaki değişiklikler; İşletmeler Dairesi Başkanlığı WEB sayfasında (http://idb.meb.gov.tr) yayımlanmaktadır. İlgili personelin (harcama yetkilisi, gerçekleştirme görevlisi, sayman, muhasebe yetkilisi, şefler, öğretmenler, teknisyenler vb.) gelişmeleri ve yeni düzenlemeleri takip amacıyla, sürekli ve düzenli olarak bu sayfaya girmeleri gerekmektedir.

8.7. Özellikle döner sermaye işletmelerimizin harcama yetkilileri, mali ve muhasebe işlemlerinin kayıtlara alınması sırasında düzenleyecekleri belgelerden, tahsilat ve ödemeyle ilgili muhasebe fişinin ekindeki ispatlayıcı belgeleri dikkatle inceleyerek, doğru olduğunu gördükten sonra  imzalayacaklardır.

8.8. 3423 sayılı Kanunun genel ve madde gerekçelerinde belirtilen öğrencilerin kendi alanlarında daha iyi yetişmelerinin sağlanması yanında girişimcilik ruhunun gelişmesi için başta satın alma işlemleri olmak üzere, siparişlerin alınması, üretimi ve teslimine kadar bütün iş ve işlemlerin içinde yer alması hususunda gereken tedbirler harcama yetkililerince alınacaktır.

 

8.9. DÖSE’lerin duran varlık alım ve düşümlerine ilişkin işlemlerinin Başkanlığımızca da daha sağlıklı takip ve kontrolü açısından mali yılı sonu itibariyle bilançoda yer alan mevcut duran varlıkların (bedeli döner sermaye işletmelerinin yıl içi gelirlerinden alınan) son durumunu gösteren listesi ekte gönderilen excel sayfasına işlenerek (örnekte olduğu gibi değiştirilmeden, imzalanmadan ve taranmadan) yıl sonu evrakları ile birlikte Başkanlığımıza gönderilecektir.          

 

8.10. İlgi ( h ) yazıda, özellikle Bakanlık siparişlerinin Döner sermaye işletmeleri yerine özel sektöre verildiği, mesleki ve teknik eğitim yapan öğrencilerin söz konusu siparişler üzerinde yapabilecekleri uygulamalı eğitimden mahrum kaldıkları, mesleki ve teknik öğretmenlerinin de mali yönden olumsuz etkilendiği belirtilmekte ve gerekli tedbirlerin alınması istenmektedir. Bu uyarının gereği; gerek Bakanlık Merkez Teşkilatı, gerekse İl Milli Eğitim Müdürlükleri tasarruflarında bulunan mal ve hizmet satın almalarında döner sermaye işletmelerine öncelik vereceklerdir. Bilindiği gibi, 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 3-e maddesinde (mesleki eğitime destek amacıyla) bu kanun kapsamına giren kuruluşların Bakanlığımıza bağlı döner sermeye işletmelerinden yapacakları mal ve hizmet alımlarını ihale yapmaksızın almaları mümkündür.

Ancak, adı geçen kanunun ilgili maddesinde “bizzat üretme “ şartı bulunmaktadır. Gerek sipariş açan kurumlarımız gerekse döner sermaye işletmeleri bu özel şarta hassasiyetle riayet edecekler ve siparişle ilgili protokole de özellikle yazacaklardır. Döner sermaye işletmeleri bizzat üretemeyecekleri yada mesleki eğitime katkısı olmayan, 3423 sayılı Kanunun lafzına ve ruhuna uymayan hiçbir siparişi kabul etmeyeceklerdir.

 

            8.11. Merkez saymanlık olarak belirlenen okullar ile bağlı döner sermayelerin iş ve işlemlerini birden fazla okul ve yerde yürütecek olan saymanlarla ilgili olarak, merkez saymanlığı bulunan okul müdürünün başkanlığında diğer okul müdürleri ve saymandan oluşacak bir komisyon tarafından; döner sermayelerin sayısı, iş ve işlemlerinin yoğunluğu, birbirine olan mesafeleri de dikkate alınarak, mükerrer fazla çalışma yapılmasının önlenmesine, harcırah kanunu gereği harcırah ödenmesi halinde bu ödemeyi yapacak okulun belirlenmesine yönelik bir çalışma programının yapılması ve bu saymanlara imkânlar ölçüsünde uygun çalışma odası verilmesine özen gösterilecektir.

 

            Yıl sonu idare hesaplarıyla ilgili daha önce yayımlanan genelgeler yürürlükten kaldırılmıştır. Bundan böyle yıl sonu iş ve işlemlerine ilişkin esas ve usullerde bu genelge hükümleri uygulanacaktır.

            Bilgi edinilmesini, herhangi bir aksaklığa ve gecikmeye meydan verilmeden gereğinin yapılmasını önemle arz/rica ederim.

 

 

Remzi KAYA

 Bakan a.

Müsteşar Yardımcısı

 

 

EKLER:

1-Tablo

2- Duran varlık formu (Excel )

 

 

 

D A Ğ I T I M:

 

Gereği:                                                                          Bilgi:

1- DÖSE’li Okul ve Kurum Müd.lükleri                            1-Sayıştay Başkanlığı

2- Valilikler (Millî Eğitim Müdürlükleri)                             2-Maliye Bakanlığı (Muhasebat Genel Müdürlüğü)

3- İlgili Gen.Müd. ve Daire Başkanlıkları                          3-Teftiş Kurulu Başkanlığı