T.C.
MİLLÎ EĞİTİM
BAKANLIĞI
İşletmeler
Dairesi Başkanlığı
Sayı
: B.08.0.İDB.0.28.02.00.183.0.2009/35 08/01/2009
Konu : DÖSE İşletmeleri Sene Sonu İdare Hesapları
İlgi : a) 3423 sayılı MEB’e Bağlı Meslekî ve
Teknik Öğretim Okulları Döner Sermayesi Hakkında Kanun,
b) 3308 sayılı Meslekî Eğitim Kanunu,
c) MEB Döner
Sermaye İşletmelerinde Üretimi Teşvik Primi Dağıtımı, Parça Başı Üretim, Atölye ve
Tesislerin Özel Sektörle İşbirliği Yapılarak İşletilmesi Hakkında
Yönetmelik,
d) 24/02/2005
tarihli ve 2005/400 sayılı DöSeNet Projesi konulu Genelgemiz,
e) Maliye
Bakanlığı Muhasebat Genel Müdürlüğünün 21/11/2003 tarih ve 22910 sayılı Genelgesi,
f) Maliye
Bakanlığı Muhasebat Genel Müdürlüğünün 23/12/2005 tarih ve 23992 sayılı
g) İç Denetim
Birimi Başkanlığı 25/12/2008 tarih ve 280 sayılı yazı ve ekli raporu,
h) Personel
Genel Müdürlüğünün 18/12/2008 tarih ve 2679/121558 sayılı Kurum İdare Kurulu Kararı.
Bakanlığımıza
bağlı mesleki ve teknik öğretim okullarından bazılarının bünyesinde faaliyet
gösteren döner sermaye işletmelerinin tamamına yakını ilgi (a)’da kayıtlı 3423 sayılı MEB’e Bağlı Meslekî ve Teknik
Öğretim Okulları Döner Sermayesi Hakkında Kanuna göre kurulmuştur.
Bu
Kanunun genel ve madde gerekçelerinde özetle; “…bu okullara mütedavil
sermaye verilmesindeki maksat; amelî tedrisat programlarının tatbiki için…..” “……programların tatbikatına bir vasıtadan
başka bir şey olmayan mütedavil sermaye işleri,……” “…..…meslek okullarına verilen mütedavil
sermayelerden maksat, talebenin bir sene zarfında program mucibince yapmak
mecburiyetinde oldukları ameli işlerin iptidai maddelerini Devlet
bütçesine yük olmadan temin etmektir.”
“..…mütedavil sermaye hesabına bu okulların atölyelerine sipariş
alınması bir gaye değil, temrin malzemesi temin etmek üzere her yıl
bütçesinden tahsisat sarf edilmeksizin ameli tedrisat programlarının tatbik
edilebilmesi için bir vasıtadır. Binaenaleyh hariçten sipariş
alınmasında, ne sermayenin nemalandırılması, ne de bir kâr temini gibi
doğrudan doğruya istihdaf edilen bir maksat mevzubahis değildir. Bu
bakımdan, bu atölyelerde yapılan işlerin ticari bir mahiyeti yoktur.” denilmek suretiyle, DÖNER SERMAYELERİN
AMAÇ VE FAALİYETLERİNİN; ÇALIŞANLARA FAYDA SAĞLAMAK VEYA FİNANSAL BİR
HAREKETLİLİĞİN İZLENMESİ DEĞİL, UYGULAMALI MESLEKİ EĞİTİMDEN BAŞKA BİR ŞEY
OLMADIĞIDIR.
Döner sermaye işletmelerinin yukarıda özetle belirtilmeye
çalışılan mesleki eğitim boyutunun yanı sıra, mali ve muhasebe boyutu da
bulunmaktadır. Bu nedenle, bünyesinde döner sermaye işletmesi bulunan okul ve
kurumlarımız; 832 sayılı Sayıştay Kanunu, döner sermaye kuruluş kanunları ve
tâbi oldukları yönetmelikler ve diğer ilgili mevzuatlar uyarınca, DÖSE
işletmelerinin bir yıllık faaliyetlerini kapsayan idare hesaplarıyla ilgili
defter ve harcama belgeleri ile bilanço ve eklerini her yıl yasal süresi
içerisinde Sayıştay Başkanlığına,
bilanço ve diğer belgeleri ise, Maliye Bakanlığı Muhasebat Genel Müdürlüğü ile
Bakanlığımız İşletmeler Dairesi Başkanlığına göndermek zorundadırlar.
Döner
sermaye işletmelerinin 31 Aralık itibariyle
yapacakları işlemler ve düzenleyecekleri belgeler arasında birlik ve
beraberliği sağlamak, önceki yıllarda yaşanan gereksiz yazışmalara sebebiyet
veren yanlış uygulamaları ortadan kaldırmak maksadıyla; öncelikle okul müdürünün başkanlığında, teknik müdür yardımcısı, bölüm
veya atölye şefleri ile saymanın bir araya gelerek bu genelge konusunda yapacakları
ön çalışma ve bilgilendirme toplantısından sonra aşağıda belirtilen iş
ve işlemlerin sırasıyla yapılması gerekmektedir.
1-
Envanter İşlemleri
1.1. Yıl
içi işlemlerine ilişkin muhasebe kayıtları ve ay sonu işlemlerinin (otomatik versiyonda) yapılmasından
sonra, 31 Aralık itibariyle geçici mizanın yazıcıdan dökümü alınacaktır.
1.2. Kurulacak
komisyonlar tarafından; kasa, ambar ve
atölyelerde bulunan stoklar (ilk madde ve malzeme, yarı mamûl, mamûl ve ticari
mallar ) ile duran varlıkların (makine, cihaz, demirbaş v.b.) sayımları
yapılarak, sayım tutanak ve listeleri düzenlenecektir. Sayım tutanak ve
listeleri; muhasebe kayıtları, stok ve duran varlık kayıtlarıyla
karşılaştırılacak, bir tutarsızlık varsa sebepleri araştırılarak tespit edilecek
ve gerekli düzeltmeler yapılacaktır.
1.3. 31 Aralık itibariyle DÖSE işletmesinin hesabının bulunduğu
bankadan alınacak banka mevcudu ve net faizin ayrı ayrı
gösterildiği (vadeli mevduat hesabı olanlar için ayrıca yazı alınacaktır) banka
uygunluk yazısıyla, işletmenin borç ve alacaklarına ilişkin listeler; muhasebe
kayıtlarıyla karşılaştırılacak, bir tutarsızlık varsa sebepleri araştırılarak
gerekli düzeltmeler yapılacaktır.
1.4. 195 ve 196 kod numaralı hesaplarda
kayıtlı avanslar –varsa- kapatılacaktır.
1.5. 393
Merkez ve Şubeler Cari Hesabı’nı kullanan işletmeler, malî yılsonu itibariyle
bu hesabı ilgili hesaplara devrederek kapatacaklardır. 2009 yılı açılış kaydı
ile bir önceki yıl kârı veya zararının ilgili hesaba aktarılması kaydından sonra,
bu hesap yeniden açılacaktır.
1.6. Bu
işlemler yapıldıktan sonra; Tekdüzen
Muhasebe Programının 17 nolu “Yıl Sonu İşlemleri” seçeneğine girilip, 1, 2, 3, 4, 5, 6 ve 7 numaralı alt
seçeneklerdeki envanter işlemleri sırasıyla ve programın kendi seyri içerisinde
otomatik olarak yapılacaktır. Ancak,
bu işlemlerden 2 numaralı alt
seçenek içerisinde yer alan döner sermaye işletmesinin gelirinden alınan duran
varlıklara amortisman ayırma işlemi, 3423
sayılı Kanuna tâbi işletmeler için otomatik olarak düzenlenmiş olup, 968,
2133, 3704 ve 3797 sayılı Kanunlara göre kurulan DÖSE işletmeleri ise döner
sermaye gelirlerinden alınan duran varlıklarla ilgili amortisman ayırma
kaydını, bilgisayar ortamında elle bilgi
girişi suretiyle ilgili mevzuatına göre yapacaklardır.
Duran varlıklara, kayıtlı değerinden fazla amortisman
ayrılmayacaktır. Amortismanı tamamlanan duran varlıklar için herhangi bir işlem
yapılmayacak, kullanıldığı sürece kayıtlarda takibine devam edilecektir.
Düşümleri ise Taşınır Mal Yönetmeliği ekinde yer alan 10 numaralı örnekte
belirtilen “Kayıttan Düşme Teklif ve Onay Tutanağı”na göre yapılacaktır.
1.7. Tekdüzen Muhasebe Programının 17 nolu seçeneğinin 1, 2, 3,
4, 5, 6 ve 7 numaralı alt seçeneklerdeki işlemler yapıldıktan sonra, önceki
yıllardan devreden zarar varsa, bu
zarar 590 kod numaralı hesaptan mahsup edilecektir.
1.8. Bu kayıtlar tamamlandıktan sonra,
bilgisayar ortamında oluşan kesin mizan,
bilanço ve ayrıntılı gelir
tablosunun yazıcıdan dökümleri alınacaktır.
1.9. Tabloların
çıkarılmasından sonra; kapanış işlemine geçmeden önce bilançoda yer alan
hesaplardan sermayeye ilişkin hareketleri gösteren 500 ve 501 nolu hesaplar ile
bunlara ilişkin alt hesapların aşağıda örnek olarak gösterilen kayıtlara uyup
uymadığı son mahsup fişinden bir kez daha kontrol edilecektir. Varsa hata bu aşamada
düzeltilecek ve 2009 yılına alt hesabı hatalı bir hesap aktarılmayacaktır.
Örnek;
Tahsis edilen sermaye : 200.000.-YTL
Ödenmiş (2006 ve
öncesi) sermaye :
50.-YTL
2006 yılı bilanço kârı :
180.000.-YTL
2006 kârının
sermayeye eklenen (1/3) tutarı : 180.000/3=60.000.-YTL
2007 yılı bilanço kârı : 240.000.-YTL
2007 kârının
sermayeye eklenen (1/3) tutarı : 240.000/3=80.000.-YTL
Son kayıt -------------------------------------- 31/12
/2008
-----------------------------------
(Alacaklı Hesaplar) (Borçlu
Hesaplar)
………………………………….,
……………………………………
………………………………………….
………………………………………….
500.10.1000 2007 YILINDA … 200.000.-
501.00 2007 YILINDA ………………200.000.-
501.10 2006 VE ÖNCESİ… 50.-
501.20 2006 KÂRININ 1/3’Ü 60.000.-
501.30 2007 KÂRININ 1/3’Ü… 80.000.-
2008 mali yılı kapanış kaydı
-------------------------------------------------
/ -----------------------------------------------
Tekdüzen Muhasebe Programının 17 nolu seçeneğinden, 8
numaralı kapanış işlemleri alt seçeneğine girilerek, yılsonu itibariyle
bütün hesapların kapatılması kaydı yapılacaktır. Bu kayıttan sonra; alt hesaplarıyla birlikte bütün hesapların borç ve
alacakları eşitlenmiş olacaktır.
1.10. Yılsonu
itibariyle yapılan kapanış kaydından sonra, malî yılın bütün bilgileri, en az
beş ayrı disket, CD veya DVD ’ye yedeklenecek ve bunların virüslü olmamasına
dikkat edilecektir.
1.11. Kapanış işlemlerinin tamamlanması ve bilgilerin
yedeklenmesinden sonra; yevmiye
defterinin iki ayrı nüsha olarak, büyük defter ve yardımcı defterlerin ise
birer nüsha olacak şekilde yazıcıdan dökümleri alınacaktır. Bu dökümler
alınırken de yazıcı şeridinin siyah renkte, yeni ve kaliteli olmasına özen
gösterilecektir.
Dökümü alınan yevmiye
defteri, büyük defter ve yardımcı defterlerin her sayfası mühürlenecek,
kapanış maddesinin bulunduğu son sayfasına ise, kaç sayfa ve kaç maddeden
ibaret olduğu yazılarak, sayman (muhasebe yetkilisi) ve teknik müdür yardımcısı
(gerçekleştirme görevlisi) tarafından imzalanacak, okul veya kurum müdürü (DÖSE
harcama yetkilisi) tarafından da onaylanacaktır.
1.12. 01 Ocak-31 Aralık 2008 tarihleri arasında bilgisayar
ortamında düzenlenerek dökümleri alınan ve bir asıl, bir de suret olmak üzere
iki ayrı dosya halinde hazırlanan kasa
tahsil, kasa tediye ve mahsup fişleriyle ekleri (yani gelir – gider
belgeleri) kontrol edilerek imza ve benzeri eksiklikleri (varsa)
giderilecektir.
1.13. İlgi (a)
Kanunun 1 inci maddesinde yapılan değişiklikle döner sermaye işletmelerinde, sermaye tahsisi kavramı getirilmiştir. 2008
mali yılı başından itibaren muhasebe kayıtlarına da yansıyan bu uygulamaya
ilişkin olarak herhangi bir yanlışlığa meydan vermemek, bütünlüğü sağlamak ve
varsa hataları düzeltmek bakımından;
1.13.1. 2009 malî yıl açılış kayıtları (1 ve 2 nci kayıt)
otomatik sürümünde otomatik olarak yapılacaktır.
1.13.2. Program tarafından 2009 yılına ait birinci yevmiye
kaydı (açılış) ile birlikte ikinci yevmiye kaydı da otomatik yapılmaktadır.
İkinci yevmiye kaydında yer alan 570 nolu hesaba ait alt hesap 2008 yılı olarak
tanımlanarak, değiştirilmiş olacaktır.
570
GEÇMİŞ YILLAR
KÂRLARI
10
2008 YILI KÂRI
1.13.3.
İlgi (a) Kanunun birinci maddesinin
ikinci fıkrası gereği, bilanço kârının 1/3’ü sermayeye ilave edileceğinden,
öncelikle 501 nolu hesabın alt hesabı 2008 yılı kârı için tanımlanacak ve sonra
da aşağıdaki gibi kayıt yapılacaktır.
501 ÖDENMEMİŞ SERMAYE
501.40 2008
KÂRININ 1/3 Ü
1.13.4. 2009 malî yılının 3 nolu yevmiye kaydı ise aşağıda
örneklendiği şekilde yapılacaktır.
Örnek : 2008 mali yılı bilanço kârı : 90.000.- YTL
Tahsis edilen sermeyenin 2008 yılı karından
karşılanacak tutarı 90.000/3= 30.000.-TL ise
Kayıt işlemi;
-------------------------------------------- /
--------------------------------------------
570.10 2008 YILI KÂRI 30.000.-
501.40 2008 KÂRININ 1/3 Ü
30.000.-
2008 Bilanço kârının 1/3’ü ile tahsis
edilen sermayenin bir kısmının karşılanması
-------------------------------------------- /
--------------------------------------------
Şeklinde yapılacaktır.
Not:
Ödenen ve kârlardan karşılanan sermayenin son iki rakamı 100 ve 100’ün katları olacak şekilde TL cinsinden yuvarlama
yapılacaktır.
2- Düzenlenecek Belgeler:
Bakanlığımıza bağlı döner sermaye işletmelerinde başta muhasebe kayıt ve
işlemleri olmak üzere, diğer iş ve işlemlerin bilgisayar ortamında yürütülüyor
olması ve benzeri sebeplerle; büyük bir kısmı bilgisayar ortamında alınan aşağıdaki
evrak ve belgelerin yılsonu itibariyle düzenlenmesi gerekmektedir.
2.1. Zamanı idare
cetveli
2.2. Bilanço
2.3. Bilanço
açıklaması
2.4. İşletmenin
ayrıntılı gelir tablosu
2.5. Satışların
maliyeti tablosu
2.6. Geçici
mizan
2.7. Kesin
mizan
2.8. Hazır
değerler tutanağı
2.9. Ticari
alacaklar listesi
2.10. Diğer alacaklar listesi
2.11. Stoklar sayım tutanağı
2.12. Gelecek aylara ait giderler ve gelir tahakkukları
listesi
2.13. Diğer dönen varlıklar listesi
2.14. Maddi duran varlıklar sayım tutanağı
2.15. Maddî duran varlıklar amortisman döküm cetveli (968,
2133, 3704 sayılı Kanunlara tâbi işletmeler ile ETGM DÖSE işletmesi )
2.16. Maddi olmayan duran varlıklar sayım tutanağı
2.17. Gelecek yıllara ait giderler ve gelir tahakkukları
listesi
2.18. Diğer duran varlıklar listesi
2.19. Ticari borçlar listesi
2.20. Diğer borçlar listesi
2.21. Alınan avanslar listesi
2.22. Ödenecek vergi ve diğer yükümlülükler listesi
2.23. Gelecek aylara ait gelirler ve gider tahakkukları
listesi
2.24. Diğer kısa vadeli yabancı kaynaklar listesi
2.25. Sermaye durum cetveli
2.26. Yıllık gayri safi gelir ve kâr bildirimi
2.27. Üretimi teşvik primi dağıtım tablosu (sadece 3423
sayılı Kanuna tâbi işletmeler )
2.28. % 5’lik çalışmayı teşvik ve çalışanı takdir payına ait
komisyon kararı
2.29. Nâzım
hesaplarla ilgili döküm cetveli
2.30. Malî
durum tablosu.
Yıl içerisinde işlem görmemiş
hesaplarla ilgili olarak herhangi bir tutanak, liste ve belge
düzenlenmeyecek, bu hesapların işlem
görmediğinin belirtilmesi yeterli olacaktır.
3- Düzenlenen Belgelerin Gönderileceği
Kurumlar
Yukarıda belirtilen iş ve işlemler sırasıyla yapıldıktan sonra;
3.1.
Bakanlığımıza bağlı DÖSE
işletmelerinin; sene sonu idare hesabıyla ilgili düzenleyecekleri belgeleri
(bilanço ve ekleri); Sayıştay
Başkanlığı, Maliye Bakanlığı-Muhasebat Genel Müdürlüğü ve Bakanlığımız İşletmeler
Dairesi Başkanlığına yasal süresi içerisinde göndermeleri gerekmektedir.
Hangi kuruma, hangi belgelerin, hangi yöntemle gönderileceği ek:1 tabloda detaylı bir şekilde
belirtilmiştir. Herhangi bir gecikmeye meydan verilmeksizin bu tabloya göre
işlem yapılacaktır.
Ayrıca; DÖSE İşletmelerimiz ödemeleri
gereken SHÇEK Payını Ocak ayı sonuna kadar ilgili muhasebe birimine
yatıracak ve belgesini de ek:1
tabloda gösterilen yerlere göndereceklerdir.
3.2.
Sayıştay Başkanlığı; bazı
saymanlıkların sene sonu idare hesaplarını (yevmiye defteri ile gelir-gider
belgeleri) yerinde (okulda), bazı
saymanlıkları ise merkezde (Ankara’da) incelemeye tabi
tutmaktadır. Bu sebeple; ilişik tabloda Sayıştay Başkanlığına gönderileceği
belirtilen belgelerden ek:1-A’da yer
alan belgeler (bilanço ve ekleri) hiçbir
uyarıya gerek kalmaksızın doğrudan gönderilecektir.
Sayıştay Başkanlığının yerinde (okulda) veya merkezde (Ankara’da) incelemeye ilişkin
talimatı ulaşıncaya kadar, ek:1-B’de
yer alan yevmiye defteri ile gelir-gider belgeleri Sayıştay’a gönderilmeyecek,
DÖSE işletmesinin bulunduğu okul veya kurumda hazır hâlde bekletilecektir.
Sayıştay Başkanlığınca merkezde (Ankara’da)
inceleme programına alınan saymanlıkların belirlenip, bildirilmesi sonrası, ek:1-B’de
yer alan belgeler (yevmiye defteri ile gelir-gider belgeleri), bu kuruma
ayrıca bir yazı ekinde gönderilecektir.
Ancak, ek-
Yukarıda belirtilen tüm işlemler, merkez
saymanlık olup olmadığına bakılmaksızın her bir okul için ayrı ayrı
yapılacaktır.
3.3. Sayıştay’a
gönderilen veya gönderilmek üzere hazır bekletilen belgelerin birer nüshası
(yevmiye defter dökümü, büyük ve yardımcı defter dökümleri, bilanço ve ekleri,
komisyon sayım tutanak ve listeleri) ile muhasebe kayıt ve işlemlerinin
yedeklendiği en az iki adet disket, CD veya DVD, arşiv amacıyla ve zaman aşımı süresince okul veya kurumda
saklanacaktır.
3.4. Maliye
Bakanlığı-Muhasebat Genel Müdürlüğü ilgi (e) ve (f) genelgelerinde, disket gönderilmesini istemediğinden, disket veya CD gönderilmeyecektir.
Ayrıca, ilgi (e ve f) genelgede sene sonu idare hesaplarının saymanlık bazında konsolide edilerek
gönderilmesi istenilmektedir. Saymanlar; görev alanlarındaki DÖSE
işletmelerinin envanter ve kapanış işlemlerini ayrı ayrı yaptıktan sonra,
bilgisayarda ayrı bir kütük oluşturacak ve konsolide işlemini bu kütükte
yaparak, ilişik tabloda (ek:1)
belirtilen belgeleri, merkez saymanlık bazında konsolide edilmiş rakamlara göre
düzenleyip göndereceklerdir.
4 - Bilanço
Kârı İle İlgili Yapılacak İş Ve İşlemler
4.1. Bakanlığımız
ile Maliye Bakanlığı arasında düzenlenen ve 28/12/2002 tarih ve 24977 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan “Meslekî Eğitimi Geliştirme ve
Yaygınlaştırma Faaliyetlerinin Desteklenmesiyle İlgili Gelirlere ve
Harcanmasına İlişkin Esas ve Usullerin” 6 ncı maddesi hükmü ile ilgi (e, f)
genelgede; DÖSE kârlarının ŞUBAT ayı
sonuna kadar yatırılma mecburiyeti getirilmiş olup, süresi içinde yatırmayan DÖSE işletmeleri hakkında “6183
sayılı Amme Alacaklarının Tahsili Usulü Hakkında Kanun” hükümlerinin
uygulanacağı esası getirilmiştir.
Bunlar ve benzeri
sebeplerle; 3423 sayılı Kanuna tabi işletmeler DÖSE kârlarının 1/3 ünü (ÜTP’nin
dağıtılmayan kısmı var ise dağıtılamayan kısım ile birlikte), diğer kanunlara
tâbi DÖSE işletmeleri ise tamamını, herhangi bir gecikmeye ve uyarıya gerek
kalmaksızın, belirtilen süre içerisinde Millî Eğitim Bakanlığı Merkez Saymanlık
Müdürlüğünün T.C.
Merkez Bankası Ankara Şubesindeki 350101587-3 numaralı hesabına (olası hesap değişikliği halinde yeni hesaba teyit
ettirilerek), en geç ŞUBAT ayı sonuna kadar yatırmak zorundadırlar. Merkez
Saymanlığa yapılacak havalelerle ilgili dekontlara, DÖSE İşletmesinin adı ve Vergi Kimlik Numarası mutlak
surette yazdırılacaktır.
4.2. 3423
sayılı Kanuna tâbi işletmeler;
4.2.1. 3423 sayılı Kanuna tabi döner sermaye
işletmeleri sermaye artırımları ile ilgiliçc olarak; yılsonu bilançolarında görülen kârlarının 1/3 ünü, okullarına/kurumlarına
tahsis edilen sermaye miktarlarına ulaşıncaya kadar ödenmiş
sermayelerinin toplamına ait tutar kısmının son iki rakamı 100 ve 100’ün
katları olacak şekilde TL cinsinden ayarlanarak sermayelerine ilave edecekler,
tahsis edilen sermayeye ulaşanlar ise MEB Merkez Saymanlığının ilgili hesabına
yatıracaklardır.
4.2.2. Bilanço
kârının en çok 1/3’ünü ise ilgi (c) yönetmelik hükümleri çerçevesinde personele
dağıtacaklardır. Vadeli hesap açtıran işletmelerimiz, vadeli hesaba tahakkuk
eden faiz miktarının 1/3’e tekabül eden tutarı, dağıtılacak kardan düştükten
sonra kalanını yönetmelik hükümlerine göre dağıtacaklardır. Ancak; dağıtım
yapılacak kârında doğrudan üretimle elde edilmiş olmasına dikkat edilecek ve
üretimde katkı sağlayanlara haklarının ödenmesi konusunda da ileride telafisi
zor durumlarla karşılaşmamak açısından yönetmelik hükümleri dışına
çıkılmayacaktır.
4.3. DÖSE işletmelerimiz, sadece
yıl içi gelirlerinden duran varlık alımı talebinde bulunabileceklerinden, yılsonu
kârlarından duran varlık alımı için İşletmeler Dairesi Başkanlığı’ndan herhangi bir talepte bulunmayacaklardır.
5- Elektronik
Ortamda Haberleşme ve Bilgi Aktarımı
Bilindiği
üzere, bilgisayar ve internet teknolojisinde yaşanan hızlı gelişmelerden
faydalanarak, hizmetin daha süratli, sağlıklı ve daha az maliyetle
gerçekleştirilmesini sağlamak vb. amaçlarla; 2001 yılından bu yana İşletmeler
Dairesi Başkanlığı ile DÖSE işletmeleri arasındaki onay gerektirmeyen, 2005
yılından itibaren ise onay gerektirenler de dahil her türlü yazışma ve
haberleşme, elektronik ortamda ve internet üzerinden yapılmaktadır. Bundan
böyle de aynı uygulama geliştirilerek ve yaygınlaştırılarak sürdürülecektir.
Bu uygulama kapsamında;
5.1. 2008
malî yılı bilanço ve ekleri; INTERNET üzerinden, ilgi (d) DöSeNeT Projesi konulu
genelgemizde belirtilen esaslar doğrultusunda İşletmeler Dairesi Başkanlığına gönderilecektir.
Bu konuda geniş bilgi http://idb.meb.gov.tr
adresinde bulunmaktadır.
5.2. Muhasebe zip dosyaları her ay aylık dönemler halinde,
müteakip ayın ilk beş günü
içerisinde herhangi bir uyarıya gerek
kalmaksızın, her okul ve kurum müdürünün kendi imzasıyla ayrı ayrı olmak
üzere DöSeNeT’ten Başkanlığımıza gönderilecektir. Mizanlar ise tek nüsha
halinde yazıcıdan dökümü alınarak okul veya kurumdaki dosyasında muhafaza
edilecek, İşletmeler Dairesi Başkanlığına gönderilmeyecektir. Ayrıca, Maliye Bakanlığına internet üzerinden
gönderilen bilgiler ilgi (f) genelge doğrultusunda merkez saymanlık bazında konsolide
edilmiş mizan bilgilerinin her ayın 10’una kadar girişi yapılacaktır. Bu
konudaki sorunlar Dairemizle değil, Maliye Bakanlığı-Muhasebat Genel Müdürlüğü
nezdinde çözülecektir.
5.3. İşletmeler Dairesi Başkanlığı ile yapılacak (yazışma gerektirmeyen)
her türlü bilgi alışverişi ve haberleşme internet üzerinden Windows Live
Messenger, ooVoo vb. programlar kullanılarak elektronik ortamda yapılacaktır.
Ancak; farklı anlamalara ve yanlış uygulamalara
sebebiyet verilmemesi bakımından, bu tür görüşmeler mümkün olduğunca döner
sermaye yetkili ve sorumlularının da hazır bulunduğu bir ortamda ve grup
halinde yapılmasına özen gösterilecektir. Çok
zorunlu olmadıkça da telefon ve faks kullanılmayacaktır. İmzalı belgeler, faks
yerine tarayıcıdan (scanner) JPG veya
GIF formatında taranarak DöSeNeT üzerinden gönderilecektir.
5.4. e-devlet
uygulamaları kapsamında 01.04.2005 tarihinden itibaren Bakan Onayı ile uygulamaya
konulan DöSeNeT (e-iletişim, e-yazışma, e-arşiv) programı, her gün mesai
saatleri içinde açık tutulacaktır. Sistemin aktif tutulmasından İl ve İlçe
Milli Eğitim Müdürleri ile Döner sermayeli okul ve kurum müdürleri sorumlu
olacaklardır.
İlgi (g)
yazı eki iç denetim raporunda, Bakanlık tarafından gönderilen yazıların, resmi
yazışma kurallarına aykırı olarak bazı döner sermayelerde okul müdürü dışındaki
yetkisiz personel tarafından açılıp okunduğu belirlenmiştir. Ayrıca, bazı okul
müdürleri, yazıları kendileri imzalamak (şifre ve kullanıcı adı) yerine, bu
yetkiyi başkalarına kullandırdığı görülmektedir. Bu tür uygulamalar hem mevzuat hükümlerine ve
hem de etik kurallara aykırı olduğundan, Bakanlığımızca idari bir işleme başvurulmadan
ilgililerce gereken tedbirlerin alınması gerekmektedir.
6 - Kamu Haznedarlığı
6.1. Döner sermayeler, paralarını; 22/08/2008
tarih ve 26975 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Kamu Haznedarlığı Genel Tebliğinin 5 inci maddesinde
belirtilen bankalardan (TCMB, T.C. Ziraat
Bankası, T. Halk Bankası veya T. Vakıflar Bankası) herhangi birisine, yine
bu Tebliğde belirtilen usûl ve esaslar çerçevesinde
vadeli/vadesiz yatırabileceklerdir. Bu konudaki iş ve işlemler Tebliğ
hükümlerine uygun olarak yerine getirilecektir. Döner sermaye işletmelerimiz, internet bankacılığı işlemlerinde ise güvenlik
düzeyini en üst seviyede kullanacaktır. Ancak; tek kullanımlık şifre harcama
yetkilisinde, interaktif bankacılık şifresi ise saymanda bulunacak, bu iki
şifre hiçbir zaman tek kişi tarafından kullanılmayacaktır.
6.2. Ayrıca, bugüne kadar başta beyanname ve bildirgeler olmak üzere internet
üzerinden yapılan işlemlere ilaveten, önümüzdeki
aylarda mevcut muhasebe programının WEB tabanlı hale getirilmiş yeni
şekliyle her türlü internet bankacılık
hizmetleri yapılabilecektir. Bu bakımdan, döner sermaye işletmelerimiz, bu program
zorunlu olarak uygulamaya girdiğinde, ödemelerini ağırlıklı olarak internet ortamında
kurumsal bankacılık sistemi üzerinden yapacaklardır. Bu sebeple, interaktif
bankacılığa ilişkin girişimler şimdiden başlatılacaktır.
6.3. İlgi (a) Kanunun birinci maddesinde yapılan değişiklikle DÖSE
işletmelerinin sermaye yapısı değiştirilmiştir. Bu değişikliliğe bağlı olarak
döner sermaye işletmelerimiz büyük miktarda nakde sahip olabileceklerdir. Bankalarda vadeli
ya da vadesiz hesaplarla ilgili verilecek promosyonlar, doğrudan döner sermaye
hesaplarına gelir kaydedilecektir.
7- İşçilerle ilgili Hususlar
04/04/2007 tarih ve 5620 sayılı “Kamuda
Geçici İş Pozisyonlarında Çalışanların Sürekli İşçi Kadrolarına veya Sözleşmeli
Personel Statüsüne Geçirilmeleri, Geçici İşçi Çalıştırılması İle Bazı
Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” 21/04/2007 tarih ve 26500
sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiş olup, yapılan bu son
düzenleme ile geçici işçiler ya sürekli işçi kadrosuna, ya da 657/4-B
kapsamında sözleşmeli personel kadrosuna geçirilmeleri veya geçici işçi olarak
kalmaları yönünde vize ve tescilleri yapılmış bulunmaktadır. Bu sebeple, konuya
ilişkin önceki açıklamalarımızda da ifade edildiği gibi, bundan böyle geçici işçi kadrosu talebinde bulunulamayacak ve yeni
geçici işçi de çalıştırılamayacaktır. Emekli oluncaya kadar geçici işçi olarak
çalışmaları kararlaştırılan toplam (16) geçici işçinin 2009 yılına ait vizeleri
yapılmakta olup bilahare gönderilecektir.
Ayrıca, 657 sayılı kanunun 4/B maddesi
kapsamında çalışan sözleşmeli personel (4/B’li doktorlar dahil) ile ilgili
olarak;-2009 yılı Merkezi Yönetim Bütçe
Kanununda yer alan;
“Sözleşmeli personele ilişkin
esaslar
MADDE 23 –
(1) 190 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 2 nci maddesinde belirtilen kamu
idare, kurum ve kuruluşlarında, ilgili mevzuatı uyarınca kadro karşılıksız, 657
sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin (B) fıkrası ve ek geçici 16 ncı maddesi ile
yükseköğretim mevzuatı uyarınca kullanılacak sözleşmeli personel pozisyonlarına
ilişkin unvan, sayı ve ücretler ile tip sözleşme örneği Maliye Bakanlığının
vizesine tâbidir. Kadro karşılığı çalıştırılan sözleşmeli personel için sadece
tip sözleşme örneği vizesi yapılır.
Anılan idare, kurum ve kuruluşların 2008 yılındaki vizeli mevcut
pozisyon ve tip sözleşme örnekleri yeni bir vize yapılmasına gerek kalmaksızın
2009 yılında kullanılmaya devam olunur. Bu pozisyonlarda 2008 yılında istihdam
edilen personelden, 2009 yılında görevlerine devam etmeleri uygun görülenlerle,
mevcut sözleşme ücretlerine 2009 yılı için mevzuat uyarınca yapılacak artışlar
ilave edilmek suretiyle yeni sözleşme yapılır.”
şeklindeki madde hükmüne göre hareket edilecek ve
zamlar belli olduktan sonra 2009 yılı için imzalanacak olan yeni sözleşmelerin
birer örneği DöSeNet üzerinden Dairemize gönderilecektir.
-Memurlarda olduğu gibi maaşları her
ayın 15’inde ve peşin olarak ödenecek, memur maaş zammı dönemlerinde de
sözleşmeli personel için öngörülen oranda zam yapılacaktır. Her türlü ödemeleri
de DÖSE’den karşılanacaktır.
-Sözleşme ücreti dışında başkaca bir
ödeme yapılmaması esas alındığından, bu kişilere fazla çalışma YAPTIRILMAYACAKTIR.
-6772 sayılı Kanun uyarınca, işçi olarak çalışmakta iken ödenen ilave
tediyeler, 657/4-B kapsamında sözleşmeli personel statüsüne geçtikleri tarihten
itibaren ödenmeyecektir.
8- Diğer Hususlar
8.1. DÖSE Bilgisayar Programı otomatik sürümünün bütün mönüleri
istisnasız kullanılacaktır.
8.2.
DÖSE işletmelerinin kuruluş
amaçlarının maksimum düzeyde gerçekleştirilmesini sağlamak amacıyla; mümkün
olan en fazla sayıda öğrenci ve kursiyerin DÖSE işleri üzerinde uygulamalı
eğitime alınması (çalıştırılması), parça
başı üretiminde ise ilgili yönetmelikte de belirtildiği gibi o iş için ayrılan
işçiliğin en az % 30 una denk gelecek sayıda öğrenciye öğrenci hakkı ayrılarak
ödenmesi gerekmektedir. Öğrencinin alanı ile ilgili müfredat programı kapsamında
uygulama yapmadığı hiçbir iş, (Mal ve hizmet üretmediği) Bakanlıkça belirlenen
meslek alanlarında dahi olsa parça başı üretim sistemiyle yapılmayacaktır
8.3. Bölüm veya atölyelerde döner sermaye çalışmasının yapılmadığı
zamanlarda, idari personele fazla çalışma yaptırılmayacak ve ücreti de ödenmeyecektir.
8.4.
Verilen çekler ve ödeme emirlerinin mahsup kaydı, mutlak surette en
geç her ay sonunda, İnternet bankacılığı ya da otomatik ödeme talimatı
verildiğinde ise günün sonunda mahsup işlemi yapılacaktır.
8.5. Hesaplar ve belgelerde, Sayıştay Başkanlığı veya Maliye Bakanlığı
tarafından talep edilen düzeltmelerden İşletmeler Dairesi Başkanlığına da bilgi
verilecektir.
8.6. DÖSE
işletmeleriyle ilgili değişiklik ve yeni düzenlemelerle, DÖSE’leri ilgilendiren
malî mevzuat ve iş mevzuatındaki değişiklikler; İşletmeler Dairesi Başkanlığı
WEB sayfasında (http://idb.meb.gov.tr)
yayımlanmaktadır. İlgili personelin (harcama yetkilisi, gerçekleştirme
görevlisi, muhasebe yetkilisi, şefler, öğretmenler, teknisyenler vb.)
gelişmeleri ve yeni düzenlemeleri takip amacıyla, sürekli ve düzenli olarak bu
sayfaya girmeleri gerekmektedir.
8.7. Özellikle
döner sermaye işletmelerimizin harcama yetkilileri, mali ve muhasebe
işlemlerinin kayıtlara alınması sırasında düzenleyecekleri belgelerden, tahsilat ve
ödemeyle ilgili muhasebe fişinin ekindeki harcama belgelerini dikkatle
incelemeden ve doğru olduğunu görmeden kesinlikle imzalamayacaklardır.
8.8. Genelgenin başında yer alan
3423 sayılı Kanunun genel ve madde gerekçelerinde belirtilen öğrencilerin kendi
alanlarında daha iyi yetişmelerinin sağlanması yanında girişimcilik ruhunun
gelişmesi için başta satın alma işlemleri olmak üzere, siparişlerin
alınmasından, teslimine kadar bütün iş ve işlemlerin içinde yer alması
hususunda gereken tedbirler harcama yetkililerince alınacaktır.
8.9. İlgi (g) yazı ve eki iç denetim raporu ile
DÖSE’lerin duran varlık takiplerinin Başkanlığımızca yapılması istendiğinden,
mevcut duran varlıkların (bedeli döner sermaye işletmelerinin yıl içi
gelirlerinden alınan) bir örneği ekte gönderilen Excel sayfasına işlenerek,
yine excel ortamında yıl sonu evrakları ile birlikte Başkanlığımıza
gönderilecektir.
8.10.
İlgi ( h ) yazıda, özellikle Bakanlık
siparişlerinin Döner sermaye işletmeleri yerine özel sektöre verildiği, mesleki
ve teknik eğitim yapan öğrencilerin söz konusu siparişler üzerinde yapabilecekleri
uygulamalı eğitimden mahrum kaldıkları, mesleki ve teknik öğretmenlerinin de
mali yönden olumsuz etkilendiği belirtilmekte ve gerekli tedbirlerin alınması
istenmektedir. Bu uyarının gereği; gerek Bakanlık Merkez Teşkilatı gerekse İl
Milli Eğitim Müdürlükleri tasarruflarında bulunan mal ve hizmet satın
almalarında döner sermaye işletmelerine öncelik vereceklerdir. Bilindiği gibi,
4734 sayılı Kamu İhale Kanunun 3-e maddesinde (mesleki eğitime destek amacıyla) bu kanun kapsamına giren kuruluşların Bakanlığımıza
bağlı döner sermeye işletmelerinden yapacakları mal ve hizmet alımlarını ihale
yapmaksızın almaları mümkündür.
Ancak, adı geçen kanun ilgili
maddesinde “bizzat üretme “ şartı
bulunmaktadır. Gerek sipariş açan
kurumlarımız gerekse döner sermaye işletmeleri bu özel şarta hassasiyetle
riayet edecekler ve siparişle ilgili
protokole de özellikle yazacaklardır. Döner
sermaye işletmeleri bizzat üretemeyecekleri yada mesleki eğitime katkısı
olmayan (iş bu genelgenin başlangıcında yazılı 3423 sayılı Kanunun lafz ve
ruhuna uymayan) siparişleri kabul etmeyeceklerdir.
8.11. Yılsonu idare hesaplarıyla ilgili
daha önce yayımlanan genelgeler yürürlükten kaldırılmıştır.
Bilgi edinilmesini, herhangi bir aksaklığa
ve gecikmeye meydan verilmeden gereğinin yapılmasını önemle arz/rica ederim.
Remzi KAYA
Bakan adına
Müsteşar Yardımcısı
EKLER :
2- Duran
varlık formu (Excel )
D A Ğ I T I
M :
Gereği : Bilgi :
1- DÖSE’li Okul ve Kurum Müd.lükleri 1- Sayıştay Başkanlığı
2- Valilikler (Millî Eğitim Müdürlükleri) 2-
Maliye Bakanlığı (Muhasebat Genel Müdürlüğü)
3- İlgili Gen.Müd. ve Daire Başkanlıkları 3- Teftiş Kurulu Başkanlığı