Ahmet YILMAZ * AİBÜ-EYD Doktora Öğrencisi |
EĞİTİM YÖNETİMİND EBİLGİSAYARLARDAN FAYDALANMANIN AVANTAJLARI VE DEZAVANTAJLARI |
|---|
Özet Bu makalede, eğitim yöneticilerinin bilgisayarları eğitim kurumlarında etkili kullandıklarında büyük bir avantaj sağlayacakları, ancak etkili kullanmadıklarında bu avantajın dezavantaja dönüşeceği ve bu alanda yöneticilerin bir eğitim almasının kaçınılmaz olduğu üzerinde durulmuştur. Ayrıca bilgisayarların eğitim kurumlarında ileriki yıllarda daha aktif ve yaygın bir şekilde kullanılacağı göz önünde bulundurulduğunda, bu kurumlarda bulunan madde ve insan kaynaklarını özellikle siber uzay ortamdan gelebilecek beklenmedik ve istenmedik tehlikelere karşı korumanın ve bu konuda mevzuatsal düzenlemelerin yapılmasının önemi ve eğitim yöneticilerince alınabilecek bazı önlemlerin gereğine değinilmiştir. Anahtar Sözcükler: Bilgisayar, eğitim yöneticisi, siber uzay ortamı Giriş Günümüzde eğitim kurumlarında geleneksel yöntemlerle ve araç gereçlerle yapılan eğitim ve öğretim yerini bilgi teknolojilerinden faydalanılarak oluşturulan çoklu öğrenme ortamına bırakmaktadır. Bu durum eğitim yönetiminde de etkili olmakta ve bilgi teknolojileri kullanımının bu alana özellikle bilgisayar aracılığıyla girmesine neden olmaktadır. Teknoloji; iş görme sürecinde araçlara, aygıtlara bağımlı olarak girdileri, çıktılara dönüştüren ya da bu oluşumda etkili olan karmaşık mekanizma anlamına gelmektedir (Ege ve Sezer, 2004). Bilgi teknolojisi ise; bir bilginin toplanmasını, işlenmesini, saklanmasını ve gerektiğinde herhangi bir yere iletilmesini ya da herhangi bir yerden bu bilgiye erişilmesini otomatik olarak sağlayan teknolojiler bütünüdür. Bu tanıma göre bilgi teknolojileri, mikro-elektronik ve tümleşik devreleri, iletişim teknolojilerini ve bilgisayar sistemlerini kapsamaktadır (Ege ve Sezer, 2004). Bu anlamda bilgisayarı tanımlamak gerekirse; önceden hazırlanmış birtakım verileri, verilen komutlar doğrultusunda alan, kaydeden, yine bu komutlar dizisine uygun olarak verileri işleyen, sonuçlarını depolama ünitesine kaydeden ve verilen komutlar dizisine göre çıkış ünitesinden veren elektronik bir makinedir (MEB, 2002, 122). Bu tanımlardan da anlaşılacağı üzere genelde bilgi teknolojileri özelde ise bilgisayarların işleri kolaylaştırıcı pek çok fonksiyonları bulunmaktadır. Bu nedenle özellikle bilgisayar kullanımı eğitim kurumlarına girdiğinde ve yaygınlaştığında bir çok kolaylıklar sağlayacağı muhakkaktır. Ancak bilgisayarların eğitim kurumlarına girmesi ve kullanılmasının sağlanması öncelikle bu kurumlarda bulunan eğitim yöneticilerinin dönüşümsel lider olmasıyla mümkündür. Çünkü, dönüşümsel liderler idarî ve yapısal liderlikten öte çağdaş değişime ayak uyduran stratejilerle okulları yönetmeye çalışan liderlerdir. Bilgi teknolojisindeki hızlı değişmeler bağımsız ömür boyu öğrenmede olduğu gibi eğitim kurumlarına özellikle bilgisayarlar aracılığıyla yerleşmesiyle birlikte esnek öğrenme, iş birlikçi öğrenme, öğrencilere zengin bir öğrenme ortamı oluşturma gibi fırsatlar sunarken, eğitim yöneticilerine de eşsiz olanaklar sağlayacaktır (Todd, 1999, 4-12). Bilgisayarların eğitimde kullanılması yeni değildir. 20. yüzyılda kitlesel eğitimin ortaya çıkmasıyla birlikte eğitim yönetiminde basit anlamda personel ve öğrenci işlerine ilişkin kullanıldığı söylenebilir. Ancak 1960'lı yıllarda IBM, RCA, Remington Rand, Burroughs, Dijital Equipment ve Honeywel gibi şirketler tarafından bilgisayarların eğitim kurumlarında yönetimsel amaçlı olarak kullanılmasına ilgi duyulduğu bilinmektedir (Turan, 2002, 274). Özellikle 1990'lı yıllardan sonra, bilgisayarlar eğitim yönetiminde yaygın biçimde kullanılmaya başlanmıştır. Bu kullanımlar (Turan, 2002, 274); Öğrenci işleri; 1. Öğrenci programları, Personel işleri; 9. Maaşlar, Malî İşler; 15. Bütçe işleri, Binalar ve Araçlar; 20. Mekân kullanımı ve sınıf dağılımları, Araştırma ve Planlama İşleri; 24. Bütçe analizleri, Büro İşleri; 29. Kelime işlem, Kütüphane İşleri; 35. Ödünç verme, Bu kullanım alanları eğitim kurumlarında bilgisayarların yönetim alanında ne kadar farklı amaç için kullanıldığını açıkça göstermektedir. Buradan eğitim kurumlarında bilgisayarların sadece öğretmenler ve öğrenciler tarafından kullanılmadığı, bir diğer kaçınılmaz kullanıcılarının da şüphesiz okul yöneticileri olduğu ortaya çıkmaktadır (Altun, 2000, 11). Buna göre, eğitim yöneticileri okulu yönetirken bilgisayar kullanmada net vizyonlarını belirlemeleri gerekmektedir (Kostic, 2002, 42). ?üphesiz bu durum eğitim yöneticilerine liderlikleriyle ilgili rollerine daha fazla zaman ayırma imkânını sağlayacaktır (Altun, 2000, 11). Tüm bu açıklamalardan sonra okul yöneticilerinin bilgisayarlardan yararlanmalarının iki nedenden dolayı önem kazandığı söylenebilir. Birincisi, bilgisayarlar yönetsel işlevleri kolaylaştırmaktadır. İkincisi ise, bilgisayarların eğitime entegre edilmesi sürecinde yöneticilere, özellikle bilgi ve tutumları ile öğretmenlere rehberlik etme imkânını sağlamaktadır (Altun, 2000, 15). Eğitim Yöneticilerinin Bilgisayar Kullanmadaki Sorumluluğu Okul yöneticileri, bilgisayarların okula transferi ve etkin kullanımı konusunda sorumluluğu üzerinde taşıyan kişilerin başında gelmektedir. Daha doğrusu bilgisayarların okullarda etkin kullanımı başka bir ifadeyle, “elektronik okul”un oluşturulması için özellikle çevresel baskılar, eğitim yöneticilerine yeni görevler yüklemektedir. Teknolojilerin alımı, bilgisayar laboratuvarlarının oluşturulması, öğretmenlerin bu konuda eğitimlerinin sağlanması, bilgisayar eğitimi görmüş öğretmenlerin sisteme kazandırılması ve teknolojinin etkin bir biçimde okul yönetiminde kullanılması bu yeni görevlerden bazılarıdır. Bilgisayarların okul yönetiminde, ayrıca sınıflarda etkin bir biçimde nasıl kullanılabileceği, okulda kullanılan “yazılımlar”ın nasıl değerlendirilmesi gerektiği, okulun ve bireysel üretkenliğin artırılmasında bilgisayarların rolü, teknolojideki yeni gelişmeler ve bu gelişmelerin okula yansımaları, eğitim yöneticilerini bu alanlarda bazı becerilere sahip olmaya zorlamıştır. Ancak bilgisayarların okulların karşı karşıya kaldığı sosyal ve ekonomik problemlere çözüm üretecek araçlar toplamı olarak değil, okulda etkin kullanımları sayesinde bireysel ve örgütsel üretkenliğin artırılmasında bir araç olarak görülmesi daha yerinde olacaktır (Turan, 2002, 271, 272). Günümüzde okul yöneticileri “daha çok öğrenciye, daha az zamanda daha fazla bilgi öğrenme” ortamı sağlamak zorunda kalmaktadır. Bu nedenle yönetimin yanı sıra öğretimde verimliliği ve etkililiği sağlayacak yeni öğretim yöntem ve tekniklerinin geliştirilmesi kaçınılmazdır (Çelikten, 2002, 183). Yöneticilerin öğrenme ortamlarını, eğitim kurumlarında bilgisayarlardan faydalanarak oluşturması mümkündür. Çünkü bilgisayarlar (Yalın, 2003, 82-90); 1. Çoklu öğrenme ortamı sağlamakta, Eğitim Yöneticilerinin Bilgisayardan Yararlanmadaki Mevcut Durumları Günümüzde araştırma ve geliştirme çabaları ile bilimsel ve teknolojik gelişme arasında çok yakın bir ilişki bulunmaktadır. Böyle bir ortamda eğitimin gelişmesinde araştırmanın önemli rolü olduğu, eğitimi geliştirme ve iyileştirme için araştırmanın zorunlu olduğu bir gerçektir. Eğitim sorunlarının çözümünde yeni yöntemler, teknikler ve araçlar geliştirmek için bilgisayarlardan yararlanmak gereklidir. Bu ise ancak bilimsel araştırmalarla sağlanabilir (Alkan, 1998, 72). Eğitim yöneticilerinin bilgisayarlardan yararlanmalarındaki mevcut durumlarıyla ilgili olarak yapılan bazı yurt dışı araştırmalara şu örnekler verilebilir (Turan, 2002, 276): Beaver (1991) tarafından yapılan araştırmada “ Yöneticilerin teknolojiye ilişkin yeterliliklerini ve teknoloji eğitimi programının içeriğini belirleme” amacına yönelik anket yoluyla toplanan bilgiler sonucunda; okul müdürlerinin çok az teknolojik yeterliliğe sahip olduğu, görevinde başarı için bilgisayar yeterliliğinin önemli olduğuna inandıkları, ancak çok az teknoloji eğitimi aldıkları ortaya çıkmıştır. Brooks (1997) tarafından yapılan araştırmada “Teknolojinin edinilmesinde ve planlanmasında okul yöneticisinin rolü” amacına yönelik olarak, okul müdürleriyle informal görüşmeler neticesinde alınan bilgiler sonucunda; okul müdürlerinin teknolojinin okula kazandırılmasına önem verdikleri ve okul müdürlerinin alınacak teknoloji konusunda çok az bilgi sahibi olduğu ortaya çıkmıştır. Heart ve Washington (1999) tarafından yapılan araştırmada “Teknoloji politikaları, teknoloji liderliği ve kişisel teknolojik yeterlilikler konusunda okul müdürünün karşılaştığı problemler” amacına yönelik anket yoluyla toplanan bilgiler sonucunda; yöneticilerin % 50'si kişisel becerilerin önemli olduğunu belirttiği, ayrıca katılanların çoğunluğu öğretimsel ve teknolojik lider olmanın önemli olduğunu, yöneticilerin rolüne ilişkin önemli konularda okul teknoloji planının yapılması ve uygulanması, teknoloji konusunda öğretmenlerin eğitimi ve desteği, yazılım ve donanım seçimi ve kaynak bulma, teknolojinin öğretimsel olarak kullanımının gerekliliği ifade edilmiştir. Ülkemizde yapılan bu yöndeki bazı araştırmalarda ise; Altun (2000) tarafından yapılan araştırmada “Okul yöneticilerinin bilgisayar kullanma düzeylerinin belirlenmesi” amacına yönelik anket yoluyla toplanan bilgiler sonucunda; eğitim yöneticilerinin bilgisayarlardan daha çok yazışma yapmaya yönelik yararlandıkları ortaya çıkmıştır (Altun, 2000,10-16). Çelikten (2001) tarafından yapılan araştırmada ise “ Eğitim yöneticilerinin bilgisayar kullanma alışkanlık ve becerilerini tespit etmek” amacına yönelik kişisel görüşmeler yoluyla toplanan bilgiler sonucunda; okul müdürlerinin kırtasiyeciliği azaltmak amacıyla bilgisayar kullandıkları ortaya çıkmıştır (Çelikten, 2002, 182-190). Eğitim Yönetiminde Bilgisayar Kullanmadaki İdeal Duruma Ulaşmak İçin Gerekli Koşullar Neler Olmalıdır? Bilgisayarların amacı okullarda eğitimci ve yöneticinin yerini almak değildir. Çünkü bilgisayarlar, daha etkili ve üretken bir okul ve bu okulu oluşturmada karşılaşılan engellere etkin çözümler üretebilmek için bir yardımcı araçtır. Bilgisayarların okullarda etkin kullanımı için öğretmenlerin ve eğitim yöneticilerinin eğitimi için ideal durum oluşturulması gerekmektedir. Mevcut eğitim yöneticisi yetiştirme programlarının eğitim yöneticilerine geleneksel yeterliliklerinin yanında teknolojik yeterlilikler kazandırdığı söylenemez. Bu bakımdan, ülkemizde Millî Eğitim Bakanlığının ve üniversitelerin eğitim, yönetim ve okulda bilgisayar kullanımı konusundaki çabalarının daha etkin bir hâle getirilmesi kaçınılmaz görülmektedir. Bu amaçla gelişmiş ülkelerde yaygın olarak kullanılan ve bilgisayar kullanımını da içeren bir eğitim yöneticisi kursu programından yararlanmak mümkündür. Bu örnek kurs programı konuları (Turan, 2002, 279); • Öğretim ve öğrenme sürecinde bilgisayar kullanımı, Ancak bu eğitim yöneticilerini yetiştirme programındaki bilgisayar kullanımı konularının daha pratiğe yönelik olması ve bu derslere ayrılmış kredi sayısının artırılması gerekmektedir (Altun, 2000, 16). Ayrıca okullarda eğitim yöneticilerinin bilgisayarlardan yararlanmaları için ideal durum oluşturulmasında (Çelikten, 2002,183); a) Okullarda olanaklar ölçüsünde bir bilgisayar odasının kurulması ve bundan bütün personelin yararlandırılması, b) Hizmet içi eğitim yeni bir anlayışla ele alınıp bilgisayarın hizmet içi eğitimde kullanımının sağlanması, personelin kendi kendini geliştirmesine olanak verecek programlar ve eğitim ortamlarının hazırlanması, c) Bilgisayar kullanma konusunda kısa süreli kurslardan geçirilen okul müdürleri, yardımcıları ve öğretmenlerin bilgisayar kullanımı konusunda uzmanlaşmaları beklenilmemeli, onun için üniversitelerle iş birliği yapılarak uzun süreli eğitimden geçirilmesinin sağlanması önerilebilir. Ancak ideal durum oluşturulmasında okul yöneticilerine bilgiye daha çabuk ulaşmalarını sağlamak için özellikle internet kullanımı ve internetten yararlanma yollarının da öğretilmesi gerekmektedir (Altun, 2000, 16). Eğitimde Bilgisayar Kullanmanın Etik Yönü Toplumdaki sosyal, politik ve ekonomik gelişmelerden etkilenen eğitim kurumlarının ve yöneticilerinin bu değişmelere aynı hızla uyum göstermesi gerekmektedir. Yönetimin sadece geçmişe ve deneyim sonuçlarına dayandığı devrin çok gerilerde kaldığı kabul edilmelidir. Bu nedenle bilgisayar kullanımıyla ilgili sorunların bilimsel bir yaklaşımla ele alınması gerekmektedir. Bir eğitim yöneticisinin en belirgin ve önemli rolü, çağdaş teknolojik değişim ve gelişmelere göre eğitim kurumlarında gerekli yönetsel ve öğretimsel tedbirler almaktır (Çelikten, 2002, 183). Bilgisayarların okulla bütünleştirilmesi başka bir ifadeyle “elektronik iş yeri” ya da “okul”un oluşturulmasında özellikle şu iki sorunun cevabının verilmesi okulun sosyal işlevlerinin ikinci plana atılmasının önlenmesi bakımından ve özellikle de etik yönden önemlidir. Birincisi, “Okulların teknolojik olarak yeniden yapılandırılmasının “meşru” gerekçeleri nelerdir?” İkincisi, “Elektronik okul ile endüstriye teknik eleman yetiştirme arasındaki ilişkinin, okulun asli işlevlerine yansımaları ne olmalıdır?” Ünlü Brezilyalı düşünür Freire teknolojinin, “insanlaşmayı geliştirmek yerine “ezenlerin” hizmetinde insanları “nesneler” statüsüne indirgeme”tehlikesini taşıdığını ileri sürmektedir. Başka bir ifadeyle “teknolojinin, diyalog karşıtı egemen sınıf tarafından bir “kültürel istila” aracı” olarak kullanıldığını söylemektedir. Eğer teknoloji adil bir biçimde kullanılmazsa, bazılarının yaşamını dönüştürürken ötekilerini söndürebilmektedir. Bu durum da sosyal dengeye olumsuz yönde etki etmektedir. Daha da önemlisi, teknolojiye aşırı vurgu yapmak, öğretmenin ve eğitim yöneticisinin okulun aslî işlevleri olan sosyal, psikolojik, politik ve ekonomik problemlerini tartışmadan uzak tutmak, eğitimi amaçlarından uzaklaştırmak riskini taşımaktadır (Turan, 2002, 278). Eğitimde Bilgisayar Kullanmanın Mevzuatsal Yönü ve Tedbirler Bilgisayar ve internet alanında işlenen suçların geçmişi 1960'lı yıllara kadar uzanmaktadır. Bu tarihten itibaren bilimsel dergi ve makalelerde “bilgisayar suçu” telaffuz edilmeye başlanmasıyla birlikte penoloji ve kriminoloji bilimlerinin ilgileneceği yeni bir kavram ortaya çıkmıştır. Bilgisayarın ve özelliklede internetin doğduğu yer olarak bilinen ABD'de bunlar aracılığıyla işlenecek suçlara karşı kişileri ve kurumları korumaya yönelik bazı genel yasal düzenlemeler yapılmıştır. Bunlar; Bilgisayar Sahtekarlığı ve Bilgisayarların Kötüye Kullanılması Yasası, İletişim Ahlâkı Yasası, Çocukların Online Yayınlardan Korunması Yasası, Elektronik Haberleşmenin Gizliliği Yasası, Hüviyet Hırsızlığı Yasası'dır. Ayrıca, virüs programlarının ve diğer zararlı programların oluşturulması ve yayılması da suç olarak kabul edilmiştir. (Çeken, 2004). Ülkemizde bu tür suçlar henüz eğitim kurumlarında görülmediğinden şimdilik bir tehdit unsuru olmasa da bilgisayar ve internet kullanımının bu kurumlarda hızla yaygınlaşmasıyla birlikte yakın bir gelecekte bazı mevzuatsal düzenlemelere ihtiyaç duyulacağı muhakkaktır. Bu nedenle eğitim kurumlarında bulunan insan ve madde kaynaklarını korumayı da içeren siber uzay ortamlardan bu kurumlara yönelik işlenebilecek suçlara karşı mevzuatsal düzenlemelerin yapılması gerekmektedir. Çünkü, eğitim kurumlarında bilgiye ulaşmada internet üzerinden görülebilecek olan pornografik sitelere ve başka bilgisayarlardan okul ağına yönelik bilgisayar korsanlarına ve ekipman hırsızlığına karşı (Altun, 2002, 25) ve bilgisayardaki program ve işletim sistemlerine zarar verebilecek olan virüs programlarına karşı neye göre, ne tür önlemler alınacaktır? (MEB, 2002, 155). Bu konuyla ilgili hangi mevzuatsal düzenlemeler yapılmıştır? soruları hemen akla gelmektedir. Ancak bu mevzuatsal düzenlemelerin okullardaki eğitim yöneticilerini aştığı muhakkaktır. Buna rağmen eğitim yöneticilerinin okullarda alabilecekleri bazı basit önlemler vardır. Bunlar, eğitim kurumlarında öğrencileri bilgisayarların bir hizmeti olan interneti eğitim amacı dışında uygun olmayan sitelere girmesini önlemeye yönelik olarak “bilgilendirme” çalışması yapılabilir. Bunun yanı sıra bu tür sitelere karşı gerektiğinde “şifreletme” uygulatmak da mümkündür. Yönetimde kullanılan bilgisayarların korunmasına yönelik ise bilgilerin silinmesine ve yok edilmesine karşı “yedekleme” alınması sağlanabilir. Ayrıca kurumdaki bilgisayarların özellikle sistem dosyalarına virüs aracılığıyla gelebilecek zararları engellemek için tüm bilgisayarlara “antivirüs tarama programı” yükletmek ve kullanılacak olan disketlerin virüs kontrolünü yaptırmak da alınabilecek bazı basit önlemlerdir. Siber uzay ortamı her ne kadar bugün için sınır tanımayan bir özelliğe sahipse de bu ortamın hukuksuz olduğu veya en azından hukuksuz bırakılacağı anlamına gelmemektedir. İnsanlığın keşfettiği her yenilikte olduğu gibi, internet ve onun sınırsızca hüküm sürdüğü siber uzay ortamı da günden güne artan internet kullanımının yaygınlaşması sayesinde beraberinde toplumsal ve psikolojik sorunları da getirdiğinden yasal düzenlemelerin yapılmasını kaçınılmaz kılmaktadır (Çeken, 2004). Eğitim Yöneticilerinin Bilgisayar Kullanmada Avantaj ve Dezavantajları Etkili bir eğitim yöneticisinin en önemli görevlerinden birisi de okulun vizyonunu, misyonunu ve amaçlarını belirlemeye rehberlik etmek, bunları gerçekleştirmek için bütün okul çalışanlarını ve diğer kaynakları bu doğrultuda yönlendirmektir. Ancak eğitim yöneticisinin görevini etkin bir biçimde yerine getirebilmesi için bazı yeterliliklere sahip olması gerekmektedir. Bu nedenle eğitim yöneticilerinin bilgisayar kullanımı konusunda sahip olması gereken (Turan, 2002, 275); • Bilgisayar ve teknoloji ile ilgili temel kavramları anlama, Bunların yanı sıra bilgisayarların yaşamımızın her alanında önemli yer tutmasında ve dolayısıyla eğitimde popüler olmasında; bilgisayarların çok hızlı olması, sadece ondan istenen işleri yapması, günün 24 saatinde çalışabilir olması, sürekli tekrarı gerektiren işleri sıkılmadan yapması, insanları sıkıcı ve bazen de yapılması tehlikeli işlerden koruması, gerektiğinde taşınabilir olması ve gittikçe ucuzlamasının da etkili olduğu ve kullanıcılara avantaj sağladığı söylenebilir (Altun, 2000, 10). Bir okulda eğitim yöneticisinin teknolojiyi etkin kullanımının göstergeleri de (Turan, 2002, 275); a) Öğrencinin akademik başarısında artış, Bilgisayarların okula alınmasıyla ve etkin kullanılmasıyla avantajlı duruma geçen okulların (Altun, 2002, 25); • Düzenli bakım, Ayrıca eğitim kurumlarında yönetici, teknoloji konusunda yeterli bilgiye sahip olmadığında ya da uygun olmayan teknolojiyi seçip okulda kullandığında ortaya çıkacak dezavantajlar da (Turan, 2002, 275); a) Teknolojinin atıl kalması, Tüm bunların yanı sıra okul binalarının çoğunun teknolojinin etkin kullanımını sağlayacak alt yapının göz önünde bulundurularak planlanmaması, birçok okuldaki sınıfların telefon bağlantılarının kurulacağı alt yapıdan mahrum olması hatta bilgisayarların kullanımına uygun olmaması, birçok öğretmenin ve eğitim yöneticisinin bilgisayarların etkin kullanımı konusundaki eğitimlerinin yeterli olmaması, eğitim kurumlarında bilgisayar kullanımının yeterince kurumsallaşamaması da dezavantaj olarak düşünülebilinir (Turan, 2002, 279, 280). Sonuç Bu makalede eğitim kurumlarında özellikle yöneticiler tarafından bilgisayar kullanımının kaçınılmaz olduğu, dönüşümcü lider özelliği taşıyan yöneticilerin bilgisayarları eğitim kurumlarına daha kolay adapte ederek yararlanabilecekleri ve bu durumun okula avantaj sağlayacağı fakat bilgisayarlar etkili ve verimli bir şekilde kullanılmadığında bu avantajın dezavantaja dönüşeceği üzerinde durulmuştur. Ancak bilgisayarlardan yararlanmak mutlaka bu alanda bir eğitim almayı ve bunda da istekli olmayı gerektirmektedir. Okul yöneticilerinin bilgisayarlardan eğitim yönetiminde gerektiği gibi yararlanabilmeleri için yapılacak bilimsel araştırmalar neticesinde hazır bulunuşluk düzeyleri belirlenerek ihtiyaçlarına göre hizmet içi eğitim programından geçirilmeleri sağlanmalıdır. Bu programlar çağdaş ihtiyaçları karşılayacak düzeyde ve beklentilere cevap verecek şekilde düzenlenmelidir. Açık sistem özelliğine sahip olan eğitim kurumlarının bilgisayarlardan yararlanması çevresince de beklenen ve istenen bir durum olduğu da unutulmamalıdır. Bilgisayarların eğitim kurumlarında ileriki yıllarda ağırlığının artarak daha yaygın ve aktif bir şekilde kullanılacağı göz önünde bulundurulduğunda şimdiden alınması gereken bazı tedbirler bulunmaktadır. Bunun yanı sıra bilgisayar ve onun bir hizmeti olan internet kullanımından, eğitim kurumlarında bulunan madde ve insan kaynaklarını özellikle siber uzay ortamdan gelebilecek beklenmedik ve istenmedik tehlikelere karşı koruyacak şekilde mevzuatsal düzenlemelerin yapılması gerekmektedir. Ancak eğitim yöneticilerinin şimdiden kurumlarında alabilecekleri bazı basit önlemler vardır. Bunların başında bilgisayar ve internet kullanımıyla ilgili kullanıcıların bilgilendirilmesi, şifreleme, yedekleme yapılması ayrıca antivirüs programlarının bilgisayarlara yüklenmesin sağlanması gelmektedir.
Kaynakça ALKAN, Cevat (1998). Eğitim Teknolojisi, Anı Yayıncılık, Ankara. ALTUN, Sadegül Akbaba (2000). “Okul Yöneticilerinin Bilgisayar Kullanma Düzeyleri”, Eğitim Araştırmaları, S.1, s.10-16. ALTUN, Sadegül Akbaba ve ALTUN, Arif (2002). “Eğitim Aracı Olarak Internet” , Millî Eğitim, S.147, s.23-25. http://www.Jura.uni-sb.de/turkish/HCeken. html+fn1 , “Amerika Birleşik Devletlerinde Siber Suçlar” , Hüseyin ÇEKEN, 2004. ÇELİKTEN, Mustafa (2002). “Okul Müdürlerinin Bilgisayar Kullanma Becerileri”, Millî Eğitim , S.155-156, s.182-190. http://www.bilgiyonetimi.org/cm/pages/mkl-gos.php?nt= 233 , “Bilgi Teknolojileri Kullanımı İle Akademik Verimlilik İlişkisi: Erciyes Üniversitesi Örneği”, İlhan EGE ve Sevgi SEZER, 2004. KOSTİC, Milivoje M. (2002). “Leadership and Information Technologies in Education ”, ASEE-2002 IL-IN Sectıon Conference: “Engineering Education in Changing Economy” , Illinois Institute of Technology and American Society for Engineering Education. Millî Eğitim Bakanlığı (2002). Eğitim Teknolojisi Kılavuzu, EARGED Yayınları, Ankara. TODD, Ross J. (1999). “Transformational Leadership and Transformational Learning: İnformation Literacy and The World Wide Web ”, NASSP Bulletin, (83) 605, 4-12. TURAN, Selahattin (2002). “Teknolojinin Okul Yönetiminde Etkin Kullanımında Eğitim Yöneticisinin Rolü” , Eğitim Yönetimi , S.30, s.271-281. YALIN, H. İbrahim (2003). Öğretim Teknolojileri ve Materyal Geliştirme, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
Abstract In this article, it is asserted that if education managers use computers effectively in educational institutions they will certainly take advantage of it, otherwise, it will turn to be disadvantage for them. For this reason, managers should get an adequate training in this subject. The study also emphasized the importance of the protection of material and human resources against any unexpected and undesirable risks, which could originate from cyberspace and harsh legislative arrangements, when computers are to be used more actively and effectively in educational institutions in the future. In this respect, the necessity of precautions that must be taken by education managers is outlined in the study. Key Words: Computer, education manager, cyberspace
|