|
MİLLİ
EĞİTİM DERGİSİ |
Sayı
149 |
Ocak,
Şubat, Mart 2001 |
Avrupa Birliği Eğitim Programları “Sokrates
Programı”
|
Doç.Dr. Tayyip DUMAN (*) |
|||
I.
GİRİŞ
Avrupa
entegrasyonu sürecinde olan ülkelere sosyal, kültürel, ekonomik ve bilimsel
katkıda bulunmak amacıyla Avrupa Birliği Programları adı altında, değişik
alanlarda geliştirilmiş programlar bulunmaktadır. Ülkeler arasındaki
işbirliği ile gerçekleşen ya da gerçekleşecek olan bu programlar, aynı
zamanda Avrupa vatandaşlığı kavramının Avrupa yelpazesi altında bulunan
toplumlarca benimsenmesi, kültür mirasının korunması, kültürler arası
etkileşimi kolaylaştırması, farklı toplumlardan gelen insanların bir proje
etrafında toplanarak dayanışma bilinci oluşturması gibi amaçları da
bulunmaktadır. Avrupa
Birliği Programları; • Eğitim Programları, • Kültür Programları, • Bilim, Araştırma ve Teknolojik Gelişme Programları, • Enerji Programları, • Yardım Programları, • Çevre Programları ve • İnsan Hakları Konusundaki Programlar olmak
üzere yedi ana programdan oluşmaktadır. Adı
geçen bu programların her biri kendi içinde alt programlardan ve çok sayıda
eylemlerden oluşmaktadır. Bu çalışmanın konusunu oluşturan Eğitim Programı da
kendi içinde; • Sokrates Programı, • Leonarda da Vinci Programı
ve • Avrupa İçin Gençlik Programı
olmak
üzere üç ayrı programdan oluşmaktadır. Makalemizin konusu Sokrates Programı
olup, bu çalışmada programın kapsamı ve amacı tanıtılmaya çalışılacaktır.
Avrupa Birliğine katılma süreci yaşayan, bu konuda adeta bir sınavdan geçen
ülkemizde Avrupa Birliği Eğitim Programlarının bilinmesinin yararlı olacağı
düşünülmektedir. II. SOKRATES PROGRAMI Sokrates
Programı her yaştaki ve düzeydeki eğitimi kapsayan, eğitime Avrupa boyutunu
getirmeyi, katılımcı ülkeler arasındaki işbirliğini güçlendirerek eğitimin
kalitesini arttırmayı amaçlayan bir programdır. Hareketlilik
ve değişim programları Sokrates’in önemli özelliğidir. Karşılıklı eğitim
işbirliği ve okul ortaklığı projeleri, öğretim ve üniversite kadrosunun ve
üniversite öğrencilerinin değişimi, elektronik uzaktan eğitim yöntemlerinin
kullanımı ve eğitim yöneticileri arasındaki Avrupa çapındaki bilgi ağları bu
bütüncül yaklaşımın parçalarını oluşturmaktadır. Avrupa
Eylem Programı Sokrates, Avrupa Parlamentosu ve Avrupa Konseyi’nin 14 Mart
1995 tarihli 819 / 95 / EC no’lu kararına istinaden, Avrupa Birliğinin Kuruluş
Anlaşması’nın 126 ve 127. Maddelerini temel alarak 1995-1999 yılları arasında
işlemek üzere kurulmuştur. Bu programın ikinci aşaması ise 2000-2006 yılları
arasında uygulanacaktır. Program kapsamında desteklenecek etkinlikleri şu
şekilde sıralamak mümkündür: -
Üniversite öğrencileri, öğretim üyeleri, öğretmenler ve eğitimle ilgili
yöneticilerin uluslar arası hareketliliği, -
Bilgi iletişim teknolojilerinin eğitimde kullanımı hakkındaki uluslar arası
projeler, -
Bilgi ve deneyim aktarımı ile kurumsal ilişkileri amaçlayan bilgi iletişim
ağları, -
Dil öğretimi ve kültürler arası eğitimi öngören uluslar arası projeler ve
kişi hareketliliği, -
Eğitimde yenilikçi yaklaşımları içeren uluslar arası projeler, -
Avrupa çapında eğitimle ilgili bilgi toplama amaçlı oluşumlar. Programın
çeşitli eylemleri kapsamında sağlanan desteklerden öğrenciler, eğitim kadrosu
ve yöneticiler ile eğitim kurumlarının yanı sıra, eylemine göre eğitim
kurumlarıyla işbirliği halinde olan yerel kurum ve örgütler, dernek ve vakıflar,
şirket ve konsorsiyumlar, sanayi ve ticaret odaları, araştırma merkez ve
kurumları ile diğer toplumsal taraflar da yararlanabilir. Programın yönetim
ve yürütülmesi ise şu şekilde sağlanmaktadır. Sokrates
Programının yürütülmesini Avrupa
Komisyonu (DG 22 Eğitim, Öğretim
ve Gençlik) üslenmiştir. Programın yürütülmesinde Komisyon, Avrupa düzeyinde
eğitimle ilgili toplumsal ortaklara ve bağlantılı derneklere danışarak
görüşlerin dikkate alınmasını ve program kapsamındaki eylemlerin
yürütülmesini sağlamakla sorumludur. Komisyon ayrıca, katılımcı ülkelerle
işbirliği yaparak program kapsamında desteklenen eylemler hakkında uygun
bilgi, yayın ve izleme etkinliklerinin yürütülmesinden de sorumludur. Programın
yürütülmesinde katılımcı ülkelere de görev düşmektedir. Katılımcı ülkeler,
programın ilgili üye ülkeler düzeyinde ulusal uygulamalarla uyum içinde,
ilgili bütün tarafları içerecek şekilde verimli işletimi için gerekli
önlemlerin alınmasından; program eylemlerinin ülke düzeyinde koordineli
işletimini sağlayacak uygun yapıların yani ulusal ajansların
oluşturulmasından; bu programa erişimi engelleyecek yasal ve yönetsel
engellerin giderilmesi için gerekli işlemlerin yapılmasından ve ülke
düzeyinde diğer topluluk programlarıyla potansiyel enerjinin yaşama geçirilmesinden
sorumludurlar. Bunlardan
başka, Sokrates Programının yürütülmesi ve işletilmesi için üç yapı daha
oluşturulmuştur. Bunlar, Sokrates
Komitesi, Ulusal Ajanslar ve Teknik Yardım Ofisidir. Sokrates
Komitesinde her bir üye ülkeden iki temsilci bulunmaktadır. Avrupa Ekonomik
Bölgesi ülkeleri ile diğer ortak üyeler ise, toplantılara gözlemci statüsünde
katılmaktadır. Komite, Komisyon ile ulusal yetkililer arasında karşılıklı
güvenin sağlanmasında önemli bir rol oynamaktadır. Programın
verimli bir şekilde uygulanması için katılımcı ülkelerde oluşturulan Ulusal
Ajanslar ise, belirli eylem projelerinin seçimi, öğrenci ödeneklerinin tahsis
edilmesi ve denetlenmesi ile bunlarla ilişkili olarak finansal yönetim gibi
özel sorumluluklar üstlenmişlerdir. Bu ajanslar aynı zamanda danışma görevini
de yürütmektedirler. Sokrates
Programının yürütülmesinde oluşturulan Teknik Yardım Ofisi ise, Komisyona ve
başvuru sahiplerine programın teknik idaresi ile ilgili yardım sağlamaktadır.
III. SOKRATES I (1995 – 1999) Sokrates
Programı 1995- 1999 döneminin özel amaçları, programı kuran temel kararın 3.
maddesinde şu şekilde sıralanmıştır: a. Avrupa bilincini güçlendirmek üzere, üye ülkelerin kültürel
özelliklerini de koruyarak eğitimde Avrupa boyutunu bütün düzeylerde
geliştirmek. b. Avrupa Birliği dilleri hakkındaki bilginin niteliksel ve
niceliksel gelişimini ve eğitimin kültürler arası boyutunu
destekleyerek, Avrupa Birliği hakları
arasında anlayış ve dayanışma sağlamak. c. Üye ülkelerde eğitimin her düzeyindeki kuruluşlar arasındaki
işbirliğini, aralarındaki entelektüel ve öğretim potansiyellerini geliştirmek
üzere desteklemek, d. Çalışmalarda Avrupa boyutunu desteklemek amacıyla öğretmen
değişimini teşvik etmek ve niteliklerini geliştirmek, e. Öğrenci hareketliliğini, öğrencilerin çalışmalarının bir parçasını
bir başka üye ülkede tamamlamalarına olanak sağlayarak teşvik etmek, f. Her türlü okulun öğrencileri arasında iletişimi teşvik etmek, g. Eğitimde işbirliği için açık bir Avrupa alanının gelişimini
kolaylaştırmak üzere diplomaların, eğitim sürelerinin ve diğer özelliklerin
tanınmasını teşvik etmek, h. Avrupa koşullarında açık ve uzaktan eğitimi teşvik etmek, i. Eğitim sistemlerindeki bilgi değişimine yardım etmek ve üye
ülkelerdeki eğitim politikalarını yönlendirenler arasındaki deneyim
değişimini desteklemek. Bu
amaçlarla oluşturulan program kapsamında yer alan eylemler, Yükseköğrenim (Erasmus), Okul Eğitimi
(Comenıus) ve Yatay Ölçütler bölümleri altında yapılandırılmıştır. A) ERASMUS Erasmus,
Sokrates programının yüksek eğitime tahsis edilmiş bölümü olup, ön lisanstan
lisans üstüne her düzey ve tipten yüksek öğretim kurumuna ve her çeşit konuya
açıktır. Erasmus iki ana eylem
tipini içerir: Eylem 1: Üniversitelere,
öğrenimin Avrupa boyutunu arttırmak için finansal destek verilmesi (merkezi) a) Kurumsal
Anlaşmalar Kapsamındaki Etkinlikler: Üniversitelere
finansal destek, kurumsal anlaşmalar çerçevesinde verilir. Kurumsal anlaşma,
üniversite ile Avrupa Komisyonu arasında imzalanan ve bu üniversitedeki
Avrupa işbirliğini geliştiren etkinlikler için verilen maddi yardımları
detaylandıran bir sözleşmedir. Bir kurumsal anlaşma genelde 3 yıl sürer. Bu
kapsamda yer alan ve finansal destek sağlanan etkinlikler şunlardır: Öğrenci hareketliliğinin
organizasyonu: Üniversiteyi, öğrencilerin, derecelerinin veya akademik
kazanımlarının bir parçası olarak bir başka katılımcı ülkede tam tanınmış bir
çalışma dönemi geçirmeleri için destekler. Bu destek öğrencilerin seçimi, dil
öğrenim ücretleri, bilgi, barınma, yerleştirme ve öğretim döneminin
tanınmasını içerir. Öğretim görevlilerinin
hareketliliği: Öğretim elemanlarının programa katılımcı diğer ülkelerde kısa (1-8
hafta) veya orta (2-6 aylık) dönem periyotlarla görev almaları desteklenir. Yoğun, kısa (10 günden 3
aya kadar) dönem programlar: Özellikle daha önce yurtdışında çalışılmamış
konularda katılımcı ülkelerin öğrencilerine yönelik, çoğu yaz kursları
şeklinde düzenlenen etkinliklerdir. Hazırlayıcı ziyaretler: Öğretim
görevlileri, yöneticiler ve hatta
bölümlerince uygun görülen öğrencilere, gelecekte ortak kurumlara gitmeleri
sağlanan maksimum 3 haftalık ziyaretlerdir. Avrupa Kredi Aktarım
Sistemine giriş: Bu sistemle üniversite ders kredileri transfer edilebilir. Amacı,
benzer kurumlar arasındaki öğrenim periyodunun akademik tanınmasını
sağlamaktır. Başlangıç, orta veya ileri
düzeylerde (master tipi), ortak üniversite müfredatının gelişimiyle Avrupa
modülü ve bütünleştirilmiş dil kurslarının geliştirilmesi. Yukarda
sıralanan etkinliklere destek alabilmek için, etkinliklerin sınır ötesi ve
üniversiteler arası işbirliğine sahip olması gerekir. Bir sözleşme için
başvuran üniversite bir Avrupa stratejisi bildirisi sunmalıdır. b) Tematik Ag
Projeleri: Buradaki
temel fikir, özel akademik disiplinler içerisindeki Avrupa boyutunu
tanımlamak ve geliştirmek amacıyla üniversite ortaklıkları ile fakülteler
veya üniversite bölümleri arasındaki işbirliğini desteklemektir. Bu kapsamda
tematik ag projelerinin amacı şunlar olmaktadır. İşbirliğinin
kalitesinin değerlendirilmesi, Belirli
alanlarda müfredatın yenilenmesinin değerlendirilmesi, Deneyimin
olası en geniş kullanımının ve öğretim metodlarının geliştirilmesine yönelik
tartışmaların desteklenmesi, Ortak
programların ve özel kursların gelişiminin güçlendirilmesi. Proje
seçimi yılda bir defa yapılır ve iki aşamayı içerir. Birinci aşama, niyet
açıklamasının düzenleyen kurum tarafından gönderilmesi, ikincisi ise, niyet
açıklaması Komisyon tarafından onaylanmış ise düzenleyen kurum tarafından
uygun olarak doldurulan başvuru formu yoluyla başvurunun yapılmasıdır. Eylem 2: Diğer bir
katılımcı ülkede okumak isteyen öğrenciler için öğrenci hareketliliği
ödenekleri (gayri merkezi) Erasmus
programı kapsamındaki öğrenci hareketliliği ödeneği, katılımcı ülke
tarafından kurulan Ulusal Ajans
tarafından, ya doğrudan öğrenciye ya da eğitim kurumuna verilir. Öğrencinin
seyahat, dil eğitimi, geçinme parası gibi masraflarının bir bölümünü
karşılamak amacıyla bu ödenek verilirken, yapılan öğretimin 3 ay, bir
akademik yıl veya maksimum bir yıl olması, alınan eğitimin öğrencinin kendi
üniversitesi tarafından bütünüyle tanınıyor olması gibi koşullar aranır. B) COMENIUS Sokrates
programının ikinci alt bölümü olan Comenıus, her seviyedeki (okul öncesi, ilk
ve orta öğretim) okul eğitiminde Avrupa boyutunu ve işbirliğini desteklemek
amacıyla düzenlenmiştir. Comenıus programı bunu başarmak amacıyla aşağıdaki
etkinlikleri destekler; -
Okul ortaklıkları çerçevesinde Avrupa eğitim projeleri, -
Kültürler arası eğitim alanındaki etkinlikler, -
Öğretmen ve eğitim kadrosunun yurt dışında hizmet içi eğitimi. Eylem 1: Okullar arası
ortaklık (gayri merkezi) Birlik,
Avrupa Eğitim Projesi (EEP) kapsamındaki çok taraflı okul ortaklıklarına
destek sağlar. Çok taraflı ortaklık, en az üç katılımcı üye ülkeden üç okulun
meydana getirdiği bir gruptur. Bu okullardan biri koordinasyondan sorumludur.
Bir
Avrupa Eğitim Projesi, okul yaşamının parçası olan bir dizi eğitsel etkinlik
ve düzenleme yoluyla Avrupa ile ilgili bir veya birden fazla konu geliştirmek
üzere tasarlanmıştır. Herhangi bir Avrupa Eğitim Projesine temel
oluşturabilecek ana tematik alanlar şunları içermektedir: -
Kültür mirası, -
Çevre koruma, -
Sanat ve zenaatler, -
Bilim ve teknoloji, -
Yazınsal gelenek, -
Avrupa vatandaşlığı, -
Yerel ve bölgesel kimlik, - Okul
ile iş dünyası arasındaki ilişki, -
Erkek ve kadınlar için eşit fırsatların desteklenmesi, -
Medya çalışmaları. Bu
kapsamda yapılan bir etkinliğe şu örnek gösterilebilir. Belçika, Danimarka ve
Almanya’da bulunan 3 okul, Avrupa’daki savaşlara tanıklık eden anıtlar ve
sanat eserleri konusunda beraber çalıştılar. Bu 3 okulun öğrencileri böylece
savaşın evrensel doğası hakkında bilgi sahibi olarak, barışın önemini ve
Avrupa’da yeni olduğunu anlamış oldular. Eylem 2: Göçmen işçilerin,
mesleki gezginlerin, göçebelerin ve çingenelerin kültürler arası eğitimi (merkezi) Eylem
2 kapsamında destek, yenilikçiliğe odaklanan ve aşağıdaki eylem
doğrultularından birini ya da ikisini birden destekleyen sınır ötesi
projelere verilir. -
Göçmen işçilerin, mesleki gezginlerin, göçebelerin ve çingenelerin
eğitimlerini bütünleştiren projeler. -
Okullardaki kültürler arası boyutu ve kültürler arası eğitim için yenilikçi
eğitim uygulamalarını destekleyen projeler. Bu
projeler genel olarak, en az üç ülkede bulunan en az iki eğitim kurumu veya
organizasyonu birleştirmelidir. Avrupa işbirliğinin geliştirilmesi, bu
eylemin önemli bir önceliğidir. Her bir projeye maksimum 3 yıllık bir destek
verilebilir. Yardımın miktarı, söz konusu projenin içeriğine bağlı olarak
önemli ölçüde değişebilir. Eylem 3 : Eğitim
görevlilerinin hizmet içi eğitimi Burada,
öğretmenlerin ve diğer eğitim görevlilerinin hizmet içi eğitimlerinde Avrupa boyutunun geliştirilmesi
üzerine odaklanan projelerle,
özellikle okulda katılım düzeyini arttırmak ve mümkün olan her zamanda özel
eğitsel ihtiyaçları olan çocukların normal sınıflara devam etmesini
sağlayacak etkinliklerle ilgilenen öğretmen ve diğer eğitici personelin bilgi
ve beceri düzeylerinin geliştirilmesini ve güncelleştirilmesini sağlayan
projeler desteklenmektedir. C) YATAY EYLEMLER Lingua (Dil Öğreniminin
Desteklenmesi): Sokrates
programının Lingua bölümü, Leonardo da Vinci Programı altında dil öğrenimini
destekleyen eylemlerle yakından ilişki içerisinde, katılımcı ülkeler çapında
dil öğrenim ve öğretiminin niteliğini ve çapını geliştirmeye yönelik çeşitli
etkinlikleri içerir. Lingua,
Avrupa Birliğinin tüm resmi dillerini kapsar (İspanyolca, Danimarkaca,
Almanca, Yunanca, İngilizce, Fransızca, İtalyanca, Hollandaca, Portekizce,
Fince ve İsveçce). İrlandaca, Lüksemburgca, İzlandaca ve Norveçce de
programın bir parçasıdır, fakat bu dört dilde başvuru yapılamaz. Bütün Lingua
eylemlerinde özel önceliği, Avrupa Birliği içerisinde en az bilinen ve
kullanılan diller alır. Eylem A: Dil Öğretmeni Yetiştirmek İçin Avrupa Birliği
Programları (ECP) (Merkezi) Bu
programların temel amacı, günümüzün ve geleceğin öğretmen ve eğitmenlerinin
beceri düzeylerini geliştirmek için müfredat, eğitim materyali ve modüllerin
ortak olarak hazırlanması yoluyla, dil öğretmenleri için eğitim kurumları
arasındaki uluslar arası işbirliğini desteklemektir. Program, en az iki
katılımcı ülkenin kurumları arasındaki aktif işbirliğine dayanır ve genelde
üç yıllık periyotları kapsar. Bir ECP aşağıda sıralanan bir ya da
birden fazla etkinliği kapsar. Ortak
müfredat geliştirilmesi, Öğretim
materyallerinin üretimi, Eğitim
modüllerinin ve projelerinin geliştirilmesi. Eylem B: Yabancı Dil
Eğitiminde Hizmet İçi Eğitim (Gayri merkezi) Programın temel amacı,
öğretmenlerin yabancı dil öğretim yeteneklerinin arttırılmasıdır. Etkinlik,
açıkça tanımlanmış bir eğitim gerekliliğine karşılık gelmeli ve
öğretmenlerin, öğrencileri kadar çalıştıkları veya çalışmak istedikleri
kurumlara da net avantajlar sağlamalıdır. Finansal
destek, diğer katılımcı ülkelerde düzenlenen iki ile dört hafta süren kurslar
için sağlanabilir. Eylem C: Gelecekteki Dil Öğretmenleri İçin Asistanlıklar (Gayri
merkezi) Bu
eylemin de iki amacı vardır; Gelecekteki
dil öğretmenlerine yabancı diller, diğer Avrupa ülkeleri ve eğitim
sistemlerini tanıma şansının verilmesi, Dil
yeteneklerinin geliştirilmesi yanında, onları dil öğrenimi konusunda
cesaretlendirme ve diğer bir ülkeye olan ilgilerini de canlandırmak amacıyla
başka bir ülkeden gelen birisini tanıma fırsatının sağlanmasıdır. Maddi
yardımlar, gelecekteki dil öğretmenlerinin, ilerde öğretecekleri dillerden
birinin resmi olarak konuşulduğu herhangi bir katılımcı ülkede asistan olarak
üç aydan sekiz aya kadar çalışmasını sağlar. Eylem D: Dil Eğitimi ve
Öğretimi İçin Gerekli Ekipmanların Geliştirilmesi ve Dil Yeteneğinin
Değerlendirilmesi (Merkezi) Bu
eylem kapsamında; öğretim programlarının tesbiti, geliştirilmesi ve değişimi;
yenilikçi öğretim araçlarının ve kaynaklarının üretilmesi; dil yeteneğinin
değerlendirilmesi için araç ve metodların geliştirilmesi ve üretilmesi yer
almaktadır. Finansal destek, bu amaçlarla düzenlenmiş yurt dışı projelere
sağlanır. Ayrıca, bu kapsamda üretilecek araçlar ve diğer ürünler öğrenci
odaklı olmak zorundadır. Eylem E: Dil Eğitiminde
Ortak Projeler (JEP) (Gayri merkezi) Bu
projeler, dil eğitimiyle doğrudan değil, o dilin eğitimle ilgili başka bir
konu üzerinde çalışma yoluyla öğrenilmesi yöntemiyle ilgilidir. Açık ve Uzaktan Eğitim
(ODL) (Merkezi) Sokrates
programı kapsamında yer alan açık ve uzaktan öğretim; ilk olarak mevcut tüm
kaynakların, özellikle multimedya ürünleri ve hizmetlerinin, her çeşit
eğitimin verildiği tüm mekanlarda kullanımı yoluyla yeni, açık eğitim ve
öğretim yöntemlerinin geliştirilmesi; ikinci olarak da uzaktan eğitim
servislerinin sağlanması ile ilgilidir. ODL,
zaman, mekan, içerik seçimi ve öğretim kaynakları anlamında eğitimde
esnekliğin sağlanması, geleneksel eğitimin kalitesinin artırılması, eğitim
sistemine uzaktan girişin geliştirilmesi amacıyla teknik veya teknik olmayan
yeni kavramların kullanılmasını öngörmektedir. Sokratesin bu bölümü,
Avrupa’daki ODL’nin kalitesini artırmayı amaçlar. Bunu başarmak için de
çeşitli adımlar öngörülmektedir. Avrupa Ortaklık ve Gözlem
Projeleri: Yardım
desteği şunlar için tahsis edilir: a) Avrupa ortaklık
projeleri Komisyon,
aynı zamanda en az üç katılımcı ülkeden ortakların oluşturduğu, sınır ötesi
yenilikçi projelere destek verir. Bu projeler ise şunlara odaklanır: Yenilikçi
uzaktan eğitim metodlarının yayılması ve deneyim alışverişi; Eğitimde
yeni teknolojilerin ve bu teknolojilere dayanan yeni öğretim araçlarının
yararı ve kullanımı üzerine bilgi ve deneyim alışverişi. Bu
çerçevede ortaklıklarca; uzaktan eğitim hizmetlerinin kullanıcı ve
sağlayıcıları; yeni bilgi ve iletişim teknolojilerini kendi eğitim
sistemlerine entegre eden eğitim kurumları; eğitim ile ilgili yazılım ve
program tasarımcıları üzerinde çalışılır. b) Gözlem projeleri
ODL’nin
özel bir yönü hakkındaki eğilimlerin ve gelişmelerin veya Sokrates’e
katılımcı ülkelerde yeni eğitim tekniklerinin kullanımının bir resmini çizen
projelerdir. Sokrates programının diğer
bölümlerinin altında ODL’nin desteklenmesi: Açık
ve uzaktan eğitim, aynı zamanda Sokrates içinde, özellikle eğitimin
kalitesinin geliştirilmesini sağlamak amacıyla desteklenir. Yetişkin Eğitimi (Merkezi) Bu
program, Avrupa bilincinin teşvik edilmesi için Avrupa’daki yetişkinlerin
eğitimine yönelik desteği veya Avrupa işbirliği süresince yetişkin eğitim
uygulamasının geliştirilmesini sağlar. Sokratesin bu bölümü, bu yolla
Leonardo da Vinci programı altında desteklenen mesleki eğitime odaklanmış
etkinlikleri tamamlar. Bu kapsamda; Yetişkin
eğitimi için sorumlu olanlar arasında Avrupa konularının önemi hakkında
Avrupa ülkelerinin kültür, gelenek ve dilleri hakkındaki bilginin yayılması
ve Avrupa birliğinin ekonomik, politik ve yönetsel yapısının anlaşılması
yoluyla duyarlılık artırma etkinlikleri, Yetişkin
eğitimi kurumları arasındaki Avrupa işbirliğini, özellikle deneyim aktarımı
ve yenilikleri destekleyen projelere
öncelik verilir. Bilgi ve Deneyim Aktarımı Eğitimin
kalitesinin iyileştirilmesi için, katılımcı ülkelerin eğitim politikaları ve
sistemlerine ilişkin bilgilerin toplanması, analiz edilmesi, aktarılması ve
bu alanda işbirliğinin teşvik edilmesi gerekir. Bu bağlamda Sokrates altında
çeşitli ölçütler öngörülür. Bunların bazıları eğitimdeki gelişmelerin,
eğilimlerin ve politik çıkarımların yazılı analizleriyle bağlantılı iken,
diğerleri ilgili konularda deneyim, bilgi ve görüşlerin uluslar arası
paylaşımını sağlamak için hedef gruplara yönelik konferans, değişim ve
ziyaretleri içerir. Bu kapsamda aşağıdaki eylemler yer alır: Eylem 1: Genel eğitim
politikalarının analizi (Merkezi) Burada,
konferans, seminer, uzman değişimi, çalışma grupları, pilot projeler gibi
etkinliklerle, eğitim politikalarındaki temel konularda bilgi ve deneyim
aktarımı desteklenir. Özellikle eğitim sistem ve politikalarının analizi
üzerine uzmanlaşmış tüm kurumlarla çalışma ve araştırma ağları hedef alınır. Eylem 2: Eğitim alanında
Avrupa bilgi ağı (EURYDICE) (Merkezi) Bu
bilgi ağı, üye ülkeler tarafından organize edilen ulusal birimlerden oluşur.
Bu birimler Avrupa Komisyonu tarafından Brüksel’de kurulmuş olan Avrupa
birimi tarafından koordine edilir. Eurydıce’nin üç ayrı amacı vardır: Karar
mekanizmaları arasında bilgi ve deneyim aktarımının desteklenmesi, Topluluğu
ilgilendiren konular hakkında karşılaştırmalı analizler ve göstergelerin
üretilmesi, Avrupa’da
eğitimle ilgili herkese bilgi sağlanması. Eylem 3: Eğitim karar
organları ziyaret programı (ARION) (Gayri Merkezi) Katılımcı
ülkelere, diğer üye ülkelerin deneyimlerinin ışığı altında kendi
çalışmalarını tekrar gözden geçirmek için eğitim uzmanları ve karar
organlarına çalışma ziyaretleri imkanı sağlanır. Bu yolla karar organları,
eğitimde Avrupa Birliğinin tamamındaki gelişmeler hakkında güvenli, seçilmiş
ve güncel bilgi sahibi olurlar. Eylem 4: Ulusal akademik
tanınma bilgi merkezleri ağı (NARIC) Bu
yapı, kurum ve yurttaşları, diğer katılımcı ülkelerdeki eğitim düzeylerini
tanıma imkanları, yüksek öğretim sistemleri ve düzeyleri üzerine
bilgilendirmekle sorumlu ulusal merkezler ağıdır. IV. SOKRATES
II (2000-2006) Sokrates
programının ikinci aşamasını oluşturan, 2000-2006 yılları arasında uygulanması
planlanan Sokrates II’nin amacı şu şekilde belirlenmiştir: a) Eğitimin her düzeyinde Avrupa boyutunun desteklenmesi ve Avrupa
çapında fırsat eşitliğinin desteklenerek, eğitsel kaynaklara uluslar arası
erişimin kolaylaştırılması, b) Avrupa Birliği içinde dil öğreniminin niteliksel ve niceliksel
gelişiminin desteklenmesi yoluyla eğitimin kültürler arası boyutunun ve
Avrupa Birliği hakları arasında ortak anlayışın ve dayanışmanın sağlanması, c) Eğitim alanında kurumlar arası değişimin teşvik edilmesi, açık ve
uzaktan eğitim, diploma ve çalışma dönemlerinin tanınması ve bilgi
paylaşımının geliştirilmesi yolunda engellerin kaldırılması yoluyla
işbirliğinin sağlanması, d) Eğitsel uygulama ve materyallerin geliştirilmesinde yenilikçi
yaklaşımların ve teknolojinin kullanımının desteklenmesi ve eğitim alanında
ortak politika ve ilgi alanlarının saptanması. Birincisine
göre amaçların sadeleştirilerek dörde indirildiği Sokratesin bu ikinci
aşamasında, programın başında desteklenecek etkinliklere yer verilmiş,
yararlanacak hedef kitle belirtilmiş, Komisyon ile üye ülkeler arası yetki ve
sorumluluk paylaşımı belirlenmiştir. Bunlar yapılırken eylemler arası ve
diğer programlarla tutarlılık, tamamlayıcılık, izleme ve değerlendirme
çalışmalarına özel önem verilmiştir. A) COMENIUS Sokrates
II’nin ilk alt bölümü olan ve her düzeydeki eğitimi kapsayan Comenıus’ta şu
eylemler yer almaktadır. Eylem 1: Okullar arası
ortaklıklar Topluluk,
çok taraflı okul ortaklıklarına destek sağlamaktadır. Bu ortaklıklar öğretmen
eğitimi kurumları, yerel kurum ve yetkililer, iş çevreleri ile aile, öğrenci
dernekleri gibi diğer ilgili örgüt ve kuruluşları da içerebilir. Topluluk
desteği aşağıdaki projeler için sağlanacaktır: a. Öğrencilerin ve öğretmenlerin katılımını ve hareketliliğini,
deneyim aktarımını, eğitim
materyallerinin geliştirilmesini öngören, okulların ortak ilgi alanlarında
geliştirilecek projeler. b. Özellikle Topluluk resmi dillerinden birinin veya İrlandaca ve
Lüksemburgca’nın öğretimine yönelik projeler. c. Kültürler arası duyarlılığı desteklemeyi ve özellikle ırkçılık ve
yabancı düşmanlığıyla mücadeleye yardımcı olmayı veya göçmen, çingene ve
gezginlerin çocuklarının özel ihtiyaçlarını karşılamayı amaçlayan projeler. d. Özel eğitsel ihtiyacı olan çocuklara ve bu çocukların genel
okullarda öğretim görebilmesine yönelik projeler. Eylem 2: Öğretim
kadrolarının başlangıç ve hizmet içi eğitimi Topluluk,
öğretim kadrolarının ilk veya hizmet içi eğitimleri alanında etkinlik
gösteren kurum ve kuruluşlar tarafından yürütülen çok taraflı projeleri
destekleyecektir. Okullar ile bölgesel ve yerel düzeydeki danışman
kuruluşların katılımı da teşvik edilecektir. Topluluk desteği, hareketlilik
eylemleri ile çok taraflı işbirliği projeleri kapsamında, aşağıdaki
etkinliklere sağlanacaktır. Hareketlilik eylemleri: a. Pratik eğitim (staj) dönemleri, dil asistanlıkları ve kurum içi
yerleştirmeyi de içerecek şekilde başlangıç eğitimi amacıyla hareketlilik, b. Okul öğretim kadrosunun hizmet içi eğitimi veya becerilerinin güncellenmesi amaçlı hareketlilik, c. Sınırlı süreleri kapsayan hareketlilik (dil öğretmenleri için
başlangıç kursları, kadronun dil öğretmenliği için yeniden eğitimi, nitelikli
öğretmenlerin dil öğretmeni olarak yeniden istihdamı ve diğer branşlardaki
öğretmenlerin yabancı dil eğitiminde görev alması amaçlı hareketlilikler
dahil). Çok taraflı işbirliği
projeleri: d. Okul öğretiminde Avrupa boyutunu güçlendirmeye yönelik müfredat,
kurs, modül veya eğitim materyali geliştirmeye katkı, e. Rehberlik ve danışmanlık gibi okul yönetimi ve bağlantılı
hizmetlerle ilgili eğitim etkinlikleri ve bilgi aktarımı, f. Okul eğitiminde kültürler arası duyarlılığı geliştirme veya göçmen
işçilerin, çingenelerin ve gezginlerin çocuklarının eğitime entegrasyonunu
destekleme amaçlı eğitim ve bilgi aktarımı etkinlikleri, g. Özel eğitsel ihtiyaçları olan veya risk altında bulunan çocukların
eğitimiyle ilgili kadronun eğitimi ve geliştirilmesi. Eylem 3: Okul
ortaklıkları ve kadronun başlangıç ve hizmet içi eğitimiyle ilgili bilgi ve
iletişim ağları. Bu
konularda karşılıklı ilgi alanlarında işbirliğini, sonuçların ve deneyimlerin
paylaşılmasını ve okul eğitimiyle ilgili niteliksel ve yenilikçi açılımların
tartışılmasını desteklemek amaçlı bilgi ve iletişim ağları sağlanacaktır.
Bunun, koşulların elverdiği ölçülerde
Erasmus kapsamında desteklenecek tematik bilgi ve iletişim ağları ile yakın
işbirliği halinde yürütülmesine özen gösterilecektir. B) ERASMUS Sokrates’in
yüksek öğretimle ilgili bu bölümünde, katılımcı üniversiteler Komisyonla
Erasmus kapsamında yürütmeleri onaylanan her türlü eğitsel etkinlikleri
içeren “kurumsal anlaşmalar” imzalayarak etkinlik gösterirler. Bu anlaşmalar
üç yıllık ve süre bitiminde yenilenebilir olacaktır. Eylem 1: Üniversitelerarası
işbirliği. Bu
kapsamda Topluluğun finansal destek sağladığı üniversitelerarası işbirliği
ile gerçekleşen başlıca etkinlikler şunlardır: a. Öğrenci ve öğretim üyelerinin hareketliliğinin düzenlenmesi. b. Müfredat, modül, yoğun kurslar ve çok disiplinli etkinlikler,
çeşitli konuların diğer dillerde öğretimi gibi eğitsel etkinliklerin
ortaklaşa geliştirilmesi ve yürütülmesi. c. Akademik tanımayı kolaylaştırma amaçlı Avrupa Kredi Aktarım
Sisteminin (ECTS) güçlendirilmesi ve geliştirilmesi. Eylem 2: Öğrenci ve öğretim
üyelerinin hareketliliği. Bu
kapsamda Topluluk, katılımcı ülkelerin üniversiteleri arasında gerçekleşecek
olan her türlü öğrenci ve öğretim üyesi hareketliliğine destek sağlayacaktır.
Eylem 3: Tematik ağlar. Topluluk
desteği tematik ağların oluşturulması ve pekiştirilmesini amaçlar.
Bilgi-iletişim ağlarının her biri büyük üniversite gruplarının bir veya daha
fazla disiplinde konu veya diğer ortak ilgi alanlarında işbirliği yapmalarını
ve yeniliklerden haberdar olmalarını, başarılı uygulamaların yayılmasının
kolaylaştırılmasını, yükseköğrenimin niteliksel ve yenilikçi açılımlarının
tartışılmasını, öğretim metodlarının geliştirilmesini ve ortak program ve
özel kursların oluşturulmasını amaçlar. Bunlar yapılırken, eğitim
derneklerinin, mesleki birliklerin ve sosyo-ekonomik çevrelerin katılımı da
teşvik edilecek, sonuçların yayılmasına özel önem verilecektir. C)YETİŞKİN EĞİTİMİ Programın
bu boyutu, Comenıus ve Erasmus programlarını tamamlayıcı olarak yaşam boyu
öğrenmenin Avrupa boyutunu destekleme, uluslar arası işbirliği yoluyla
yeniliklere ve diğer eğitim etkinliklerine ulaşma, uygulama ve dil öğrenimini
destekleme amacı taşımaktadır. Topluluk
desteği, aşağıdaki amaçları destekleyen uluslar arası proje ve girişimlere
sağlanır. a. Yetişkinlerin, yaşam boyu öğrenme etkinliklerine taleplerinin ve
bu etkinliklere katılımlarının artması. b. Temel eğitim ve niteliklerinden yoksun kişilerin becerilerinin
arttırılması ve güncellenmesi. c. Yenilikçi eğitim yaklaşımlarının ve başarılı uygulamaların,
modüllerin ve öğretim materyallerinin geliştirilmesi, aktarılması ve
yayılması. d.
Yetişkin öğrenciler ve yetişkinlere yönelik eğitmen, rehber ve danışmanlar
için bilgi ve destek hizmetlerinin geliştirilmesi. e.
Yetişkin öğrencilerin kazandığı bilgi ve becerilerin deneyim, kendi kendine
veya diğer informel yollarla öğrenmeyi de içerecek şekilde izleme,
değerlendirme ve belgelendirmesi için, araç ve metodların geliştirilmesi. f.
Diğer topluluk dillerinde iletişim becerisinin veya uluslar arası
duyarlılığın artırılması. g.
Bu sektörde çalışan eğitmenlerin başlangıç veya hizmet içi eğitimlerinin
geliştirilmesi. h.
Yetişkin eğitiminde veya eğiticilerin eğitiminde yer alan kişiler için
ziyaret ve değişim programları. i.
Özel durumları olan yetişkinlere yönelik eğitim programları. Topluluk
ayrıca, bu alanda etkinlik gösteren tarafların aralarındaki bağlantıları
güçlendirerek, ortak ilgi alanlarında işbirliğini daha kararlı bir temele
oturtacak ve eğitimin Avrupa boyutu hakkındaki duyarlılığa destek olacak
Avrupa bilgi iletişim ağlarının oluşturulmasını da destekleyecektir. D) LİNGUA ( DİL
ÖĞRENİMİNİN DESTEKLENMESİ) Burada
amaç, dil öğrenimine ilişkin etkinlikleri desteklemektir. Bu kapsamda
program, Topluluk içindeki dilsel çeşitliliği destekleme, dil öğrenim ve
öğretiminin niteliğini geliştirme ve bireysel ihtiyaçlara denk düşecek yaşam
boyu dil öğrenimine erişimi kolaylaştırmayı amaçlar. Ayrıca, bunlar
gerçekleştirilirken, Dil öğretiminde yer alanlar ile bütün eğitim
sektörlerinde dil öğretimi politikalarından sorumlu olanlar arasında uluslar
arası ilişkilerin yoğunlaştırılmasına özel önem verilecektir. Böylece Lingua,
programın diğer alanları içinde yer alan dil öğrenimini destekleyen önlemleri
tamamlayıcı ve zenginleştirici bir nitelik taşımaktadır. Topluluk
desteği, aşağıda sıralanan uluslar arası dil öğrenim ve öğretimi proje ve
etkinliklerine sağlanacaktır: a. Dil öğreniminin önemine ve olanaklarına dikkat çekmek amaçlı
duyarlılık artırıcı etkinlikler. b. Yenilikleri ve başarılı uygulamaları desteklemek ve yaymak amaçlı
etkinlikler. c. Müfredat geliştirilmesi ve değişimi, yeni eğitsel materyallerin
üretilmesi ve dil becerilerinin tanınması için metod ve araçların
geliştirilmesi. d. Bilgi aktarımı ve uluslar arası kaynak merkezlerinin bilgi
alışverişi. e. Mesleki durumlar dışında kalan özel durumlar ve çerçevelerde ihtiyaç duyulan yabancı dil
becerisinin desteklenmesi amaçlı
önlemlerin geliştirilmesi. f. Topluluk genişlemesinin gerektireceği dil öğrenimi ihtiyaçlarının
karşılanması. E) AÇIK VE UZAKTAN
EĞİTİM (ODL), EĞİTİM ALANINDA BİLGİ VE İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİNİN KULLANIMI Bu
programın amacı, açık ve uzaktan eğitim ile eğitim alanındaki bilgi ve
iletişim teknolojilerinin ve çoklu ortamın kullanımına ilişkin önlemleri
desteklemektir. Bu önlemler üçlü bir amaca hizmet edecektir. -
Öğretmenler, öğrenciler ve karar organları arasında ve kamuoyunda açık ve uzaktan eğitim ile bilgi ve
iletişim teknolojilerinin, eğitsel amaçlarla kullanılan araç ve metodların,
eleştirel ve sorumlu kullanımının eğitimdeki etkilerinin anlaşılabilmesi. -
Teknoloji ve çoklu ortam temelli eğitsel ürünlerin geliştirilmesinde
pedagojik kaygılara ağırlık verilmesinin sağlanmasına yönelik duyarlılığın
desteklenmesi. -
Geliştirilmiş metod ve eğitsel kaynaklara ve ulaşılan sonuçlara erişimin,
özellikle uluslar arası bilgi, deneyim ve başarılı uygulamaların aktarımı
yoluyla desteklenmesi. Topluluk
desteği ise şu etkinlikler için sağlanacaktır: a. Eğitimle ilgili kişilerin, özellikle bilgi iletişim
teknolojilerinin eğitim ve öğretimde kullanımı gibi yenilikçi süreçleri
anlayarak yararlanmalarını, yenilikçi araç ve yaklaşımların ve teknoloji
tabanlı eğitsel ürün ve hizmetlerin niteliksel değerlendirilmesi için
kıstasların belirlenmesine yönelik metodların geliştirilmesi amaçlı proje ve
çalışmalar. b. Yeni metod, modül ve kaynakların geliştirilmesini ve
denenmesini amaçlayan projeler. c. Açık ve uzaktan öğretimde kullanılan teknoloji, eğitsel metod ve
kaynaklar ile ilgili öğretmen, karar organı ve diğer aktörler için bilgi
sağlayacak hizmet ve sistemlerin geliştirilmesi ve birbiriyle
bağlantılandırılması amaçlı projeler. d. Açık ve uzaktan öğretim ve eğitimde teknoloji kullanımı ile ilgili
görüş ve deneyimlerin değişimini ve kaynak merkezleri, öğretmen eğitim
kurumları, uzmanlar, karar organları ile ortak ilgi alanlarındaki proje
koordinatörlerini, bilgi iletişim ağları ile destekleyecek etkinlikler. F) GÖZLEM VE
YENİLİKLER Bu
program, eğitim sistemlerinin niteliğinin ve şeffaflığının artırılmasına,
Avrupa’da eğitsel yenilenme sürecine bilgi ve deneyim aktarımı, başarılı
uygulamaların saptanması, bu alandaki sistem ve politikaların karşılaştırmalı
analizleri ve Konseyce belirlenecek ortak eğitsel politika alanlarındaki
konuların analizi ve tartışılması yoluyla, katkıda bulunmayı amaçlar. Eylem 1: Eğitim
sistemlerinin, politikalarının ve yeniliklerin gözlenmesi. Var
olan yapılardan mümkün olduğunca en fazla yararı sağlamayı amaçlayan bu eylem
aşağıdaki etkinlikleri içerir: a. Tanımlayıcı ve istatistiki verilerin elde edilmesi ve üye
ülkelerdeki eğitim sistemlerinin karşılaştırmalı analizi. b. Eğitimin kalitesini değerlendirmek için uygun kriterleri ve
göstergeleri de içeren metodların geliştirilmesi. c. Yenilikçi deneyler üzerine, veri tabanlarının ve diğer bilgi
kaynaklarının oluşturulması ve güncellenmesi. d. Topluluk ve üye ülkeler düzeyinde desteklenen bağlantılı
etkinliklerin sonuçlarından kaynaklanan deneyimlerin yayılması. e. Üye ülkelerdeki bütün eğitim düzeylerinde diploma, nitelik ve
öğrenim dönemlerinin tanınmasının kolaylaştırılması. Bu
amaçlarla aşağıdaki etkinlikler için topluluk desteği sağlanacaktır: a. Avrupa Eğitim Bilgi Ağı (Eurydice): Komisyonca, Avrupa birliğine
üye ülkelerce oluşturulan ulusal birimlerden oluşan ağın amacı, bu eylemin
yürütülmesine tam destek olmaktır. Ağın görevi eğitim sistemleri ve
politikaları üzerine bilginin toplanması ve değişimi, veri tabanlarının
oluşturulması, karşılaştırmalı çalışmalar yapılması ve göstergelerin
çıkartılmasıdır. Bunlar yapılırken, gerektiğinde kendisi dışındaki
uzmanlardan da destek alacaktır. b. Arıon: Eğitimin bütün sektörlerinde yer alan eğitim kurumlarının
karar organları ve yöneticilerinin çok taraflı çalışma ziyaretlerinin
organizasyonu ile ilgili bu ünite, üye ülkelerdeki ortak ilgi alanlarında
bilgi ve deneyim aktarımını amaçlar. Komisyon ve üye ülkeler, ziyaretlerin
sonuçlarının uygun şekilde dağılımını ve eylemin, programın diğer
bölümleriyle bağlantısını sağlayacaktır. c. Eğitim sistemleri ve politikaların analiziyle ve eğitimin
kalitesinin değerlendirilmesiyle ilgili kurum ve enstitülerin bilgi, iletişim
ağları. d. Eğitimle ilgili ortak ilgi alanlarındaki konularda Konsey’ce belirlenmiş öncelikli temalar
üzerinde çalışma, analiz, pilot projeler, seminerler, uzmanların değişimleri
ve uygun görülecek diğer eylemler. e. Diploma, nitelik ve öğrenim dönemleri ile birlikte, çalışmaların analizlerini, pilot
projelerin, bilgi ve deneyim aktarımının tanınmasının desteklenmesini
amaçlayan etkinlikler. Komisyon bünyesinde kurulmuş bulunan ulusal akademik
tanınma bilgi merkezleri ağı da, bu eyleme tam katkıda bulunacak ve özellikle
diplomaların tanınmasındaki sinerjiyi
de göz önünde bulundurarak, akademik tanınma üzerine gerekli bilgilerin
toplanması ve yayılmasından sorumlu olacaktır. Bu
eylemin yürütülmesinden Avrupa Topluluğu İstatistik Ofisi (EUROSTAT), Avrupa
Mesleki Eğitimin Geliştirilmesi Ofisi (CEDEFOP), Avrupa Eğitim Vakfı (ETF) ve
Avrupa Konseyi, Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (OECD) ve UNESCO gibi
uluslar arası kurumlar ile işbirliği içinde bulunacaktır. Eylem 2: Yeni ihtiyaçlara
yönelik yenilikçi girişimler. Programın
diğer bölümlerinde sağlanan işbirliği etkinliklerine ek olarak, Topluluk
eğitimin bir ya da birden çok sektöründe, yeniliklerin geliştirilmesini
amaçlayan uluslar arası çalışma ve projeleri destekleyebilir. Öncelik
verilecek konular konsey tarafından belirlenecek ve bu programın kapsadığı
dönem boyunca ortaya çıkacak yeni ihtiyaçlara da düzenli olarak
uyarlanacaktır. G) ORTAK EYLEMLER Topluluk
desteği Sokrates programı kapsamında, bilgi Avrupa’sının yaratılmasını
amaçlayan Leonardo Da Vinci ve Youth for Europe gibi diğer programlarla ortak
eylemler için de sağlanabilir. Bu ortak eylemler, programların herhangi biri
tarafından içerilmeyen, seçilmiş konu
ve temalarda, diğer programların komitelerinin kararıyla ve ortak öneri
çağrılarıyla duyurulacaktır. Sokrates, Leonardo ve Youth for Europe
Programlarıyla ilgili kesimlerin, aralarındaki bölgesel ve yerel ilişkilerin
desteklenmesi için uygun önlemler alınacaktır. H) YAN ÖNLEMLER Eylem 1: Programın amaçlarına
yönelik olan, ancak diğer eylemler altında desteklenemeyecek olan aşağıdaki
girişimler de Topluluk desteği alabilir: a. Eğitim alanında işbirliğini destekleyecek, eğitimin Avrupa
boyutunu geliştirme amaçlı yarışma ve benzeri, duyarlılık artırıcı
etkinlikler. b. Eğitim alanında aktif dernekler ve diğer gönüllü kuruluşlarla
rehberlik ve danışmanlıkla ilgili kuruluşlar tarafından yürütülen uluslar
arası etkinlikler. c. Programın hedef sektörlerindeki yenilikler üzerine düzenlenen
konferans ve sempozyumlar. d. Eğitim alanında Avrupa işbirliği projelerinin yönetiminde yer alan
kişilerin eğitimi ile ilgili etkinlikler. e. Program kapsamında desteklenmiş etkinlik ve projelerin
sonuçlarının optimize edilmesi ve yayılması için önlemler. f. Üçüncü ülkeler ve Avrupa Konseyi gibi uluslar arası kurumlar ile
işbirliğini içeren etkinlikler. Üye
ülkelerce oluşturulmuş Sokrates Ulusal Ajanslarının etkinliklerini
desteklemek ve programı etkin bir
şekilde izlemek ve değerlendirmek için Topluluk finansmanından yaralanılabilir.
Programın
yürütülmesinde Komisyon, finansmanı programın toplam bütçesinden karşılanmak
üzere uzmanlara ve teknik yardım organizasyonlarına başvurabilir. Ayrıca,
Komisyon programın yürütülmesini kolaylaştırmak amacıyla bu türden seminerler,
kollokyumlar ve diğer uzman toplantıları düzenleyebilir ve gerekli
bilgilendirme ve yayın etkinliklerine başvurabilir. V. SONUÇ VE
DEĞERLENDİRME Yukarda,
birinci aşaması uygulanan, ikinci aşamasının uygulanmasına ise henüz yeni
başlanan bir eğitim programı tanıtılmaya çalışılmıştır. Her konuda uluslar
arası işbirliğine gidildiği günümüzde, eğitimi bunun dışında düşünmek mümkün
değildir. Hele, çağın gelişmelerine açık, bundan da öte bu gelişmelere
öncülük etme gibi bir misyonu bulunan, bu nedenle de dinamik ve gelişmeci bir
yapıya sahip olması gereken eğitimin böyle bir işbirliğine daha çok ihtiyacı bulunmaktadır. Okulöncesinden
yükseköğretime, eğitimin her kademesini kapsayan Sokrates Programının temel
amacı, eğitime Avrupa boyutu kazandırarak, kalitenin artırılmasını
sağlamaktır. Programda, üye ülkeler arasında ortak politika ve ilgi
alanlarının saptanmasından, yenilikçi yaklaşım ve teknolojinin kullanılmasına
kadar yakın bir işbirliği öngörülmektedir. Bu kasamda ortak projeler
hazırlama, bilgi ve deneyim aktarımı gündeme gelirken, hareketlilik ve
değişim programları ön plana çıkmaktadır. Üye
ülkelerin dillerinin öğrenimine de özel bir yer verilen Sokrates programında,
yetişkin eğitimi ile açık ve uzaktan eğitim de yerini almıştır. Eğitim
sistemimizin daha dinamik, çağdaş ve işlevsel bir yapıya kavuşturulması için,
genelde Avrupa Birliği Eğitim Programları, özelde ise Sokrates programı iyi
değerlendirilmelidir. Bu durumda burada aklımıza şöyle bir soru gelmektedir.
Birinci aşamasını kaçırdığımız bu programın ikinci aşamasını yakalayabilir
miyiz? Ya da neresinden yakalayabiliriz? Türkiye,
Avrupa Birliği Eğitim Programlarına katılmak için ilk başvuruyu 1995’te
yapmış ise de, birtakım nedenlerle katılım engellenmiş ve nihayet 25. 2. 1999
tarihinde öneri Avrupa Parlamentosu tarafından kabul edilmiştir. Bu durumda
programa katılmak için bir engel kalmamıştır. Fakat programa katılmak için bu
da yeterli değildir. Bu konuda Ülkemize de sorumluluklar düşmektedir. Bu ise
öncelikle programın yürütülmesi için gerekli olan Ulusal Ajansın kurulmasını
sağlayacak olan yasanın çıkarılmasıdır. Bu yazının kaleme alındığı tarihte
henüz sözü edilen yasa çıkmadığına göre, şimdiden programın 2000-2001 eğitim
dönemi kaçırılmış demektir. KAYNAKÇA Common
Position (EC) No 6/1999 (1999/C 49/04) adopted by the Council on 21 December
1998 Guide
to Programs, European Commission DG XXII-Education, Training and Youth, EC
1997, Belçika On
the Initial Implementation Phase of the Socrates Programme (1995-1997),
Report From the Commission, COM (1999) 60 final, 12. 2. 1999, Brussels One
Europe Magasine No.9, AEGEE- Europe, Aachen, 1996 Socrates
Action Day: A Europeanwide Evaluation of the Socrates Programme, European
Results, AEGEE-Europe, November 1997, Brussels Socrates
Action Day 1998: European Students Opinion about the Euroean Programs in the
Field of Education, RRResults,
AEGEE-Europe, 1999, Brussels Youth
Opinion, March 1998, European Youth Forum, Brussels Eğitim
İşbirliğinde Avrupa Boyutu - Sokrates ve Türkiye, AEGEE İstanbul, AEGEE
Ankara, İstanbul 1999 http:/www.ntvmsnbc.com/news/36182.asp http:/www.deltur.cec.eu.ınt/kıtap/eg-ogretım.html
(*)Gazi Üniversitesi Meslekî Eğitim Fakültesi |
İçindekiler...
o
Geleceğimizin Teminatı
Dilimizdir o
Mustafa Necati’nin Türk
Eğitiminin Gelişimine Katkıları o
Atatürkçü Düşüncede Eğitim
Sistemi ve Boyutları o
Sınıf Öğretmenlerinin
Kendi Meslekî Gelişimleriyle İlgili Görüşleri,Beklentileri ve Önerileri o
İdeal Öğretmen Üzerine Bir
Araştırma o
Eylem Boyutuyla
İlkokuma-Yazma ve Ezberleme o
Bilişim Teknolojisi Işığı
Altında Matematik Eğitiminin Değerlendirilmesi o
Lise
Öğrencilerinin Işık Hakkındaki Yanlış Kavramları o
Avrupa Birliği Eğitim
Programları “Sokrates Programı” o
Öğretmen Yetiştirmede
Ankara Yüksek Öğretmen Okulu Uygulaması o
Sanat Eğitiminde
Yaratıcılık o
Cumhuriyetin
Kuruluşundan Plânlı Döneme Kadar Eğitimin Finansmanı:1923-1960 © T.C. MEB Yayımlar Dairesi Başkanlığı |
|||
|
[ yukarı ] |
